Cây trồng mới từ tiềm năng địa phương
Trong những năm qua, các xã vùng cao tỉnh Cao Bằng như Trà Lĩnh, Quang Trung, Quang Hán, Hạnh Phúc, Hạ Lang… đã từng bước khai thác lợi thế khí hậu và đất đai để phát triển các loại cây trồng mới. Một trong số đó là cây giang lấy lá - loại cây thuộc họ tre nứa, dễ trồng, ít sâu bệnh và phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng miền núi.
Trồng cây giang lấy lá giúp người dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng, nâng cao thu nhập. Ảnh P.X
Theo thống kê, toàn tỉnh hiện có khoảng 400 ha cây giang lấy lá, trong đó 100 ha đã bước vào vụ thu hoạch đầu tiên. Đặc biệt, toàn bộ sản phẩm được Công ty TNHH Vạn Phúc Xanh ký kết bao tiêu, sơ chế và xuất khẩu, mở ra hướng phát triển bền vững cho người dân.
Không chỉ hỗ trợ bao tiêu, doanh nghiệp còn cung ứng tới 300.000 cây giống, 20 tấn phân bón và tổ chức tập huấn kỹ thuật, giúp bà con trồng đúng quy trình, đảm bảo chất lượng lá đạt chuẩn xuất khẩu.
Chị Nông Thị Biểu, xóm Pác Rình, xã Quang Trung, là một trong những hộ trồng giang đầu tiên. Gia đình chị trồng 6 ha từ tháng 6/2024, đến nay cây phát triển tốt, nhiều khóm cao trên 1m và đã bắt đầu cho thu hoạch lá. Với giá bán 8.000 - 10.000 đồng/kg lá tươi, mỗi khóm giang có thể mang lại thu nhập 200.000 đồng/năm từ năm thứ hai trở đi.
Theo chị Biểu, cây giang dễ trồng, phù hợp tập quán canh tác, ít sâu bệnh, chi phí thấp nhưng lợi nhuận lại cao gấp nhiều lần so với ngô hay sắn. Nhờ có doanh nghiệp bao tiêu, gia đình chị rất yên tâm đầu tư mở rộng diện tích.
Với đặc điểm dễ trồng, chi phí thấp, lợi nhuận lại cao hơn ngô, sắn và được bao tiêu đầu ra, giúp người dân không phải lo lắng về nguồn bán ra. Ảnh P.X
Cũng giống như chị Biểu, anh Hà Văn Hoạt ở xóm Lũng Tung, xã Quang Trung, đã mạnh dạn chuyển đổi hơn 1 ha đất trồng ngô kém hiệu quả sang trồng giang. Nhờ sự hỗ trợ về giống, phân bón và kỹ thuật, diện tích của gia đình phát triển tốt, dự kiến vụ thu hoạch đầu tiên vào tháng 9 tới. “Điều quan trọng nhất là công ty thu mua tận nơi, bà con không phải lo đầu ra. Sang năm gia đình tiếp tục vận động các gia đình trong xóm tập trung nhân rộng diện tích cây giang”, anh Hoạt nói.
Theo ông Đỗ Anh Tuấn, Phó Giám đốc Công ty TNHH Vạn Phúc Xanh 559 - một trong những công ty nhận bao tiêu sản phẩm lá giang cho bà con, ưu điểm lớn nhất của cây giang là trồng một lần, khai thác lâu dài, công chăm sóc ít nhưng hiệu quả vượt trội. Sau 6 - 8 tháng, cây đã cho thu hoạch lá lần đầu. Bình quân mỗi khóm đạt 20kg lá tươi/năm, mang lại doanh thu ổn định.
Ông Tuấn cũng cam kết thu mua toàn bộ sản phẩm lá giang của nông dân với giá từ 8.000 - 10.000 đồng/kg. Sau khi thu mua, lá giang được sơ chế, sấy khô và xuất khẩu sang các thị trường như Trung Quốc, Đài Loan, Nhật Bản, Hàn Quốc. Đây là hướng đi giúp nâng cao giá trị nông sản và tạo sinh kế bền vững cho bà con vùng cao.
Ngoài bao tiêu, công ty còn phối hợp với chính quyền địa phương mở rộng diện tích vùng trồng, đưa giống mới, áp dụng phân bón hữu cơ để nâng cao chất lượng. Tính đến nay, tổng vốn đầu tư cho vùng nguyên liệu đã đạt trên 5 tỷ đồng, dự kiến đến năm 2025 diện tích sẽ mở rộng lên 1.000 - 1.500 ha tại các xã Tam Kim, Nguyên Bình, Phục Hòa.
Gắn phát triển cây giang với chương trình giảm nghèo bền vững
Không chỉ mang lại lợi ích kinh tế, việc phát triển cây giang còn gắn với các chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững và phát triển kinh tế vùng dân tộc thiểu số.
Tại xã Trà Lĩnh, hiện có hơn 70 ha cây giang. Bí thư Đảng ủy xã Mã Gia Hãnh cho biết, chính quyền luôn coi cây giang là một trong những cây hàng hóa chủ lực, khuyến khích bà con tận dụng diện tích đất nhàn rỗi để trồng. Đây sẽ là nền tảng giúp người dân nâng cao thu nhập, từng bước thoát nghèo.
Bà con nông dân sơ chế lá giang tại Công ty TNHH Vạn Phúc Xanh 559. Ảnh P.X
Với sự vào cuộc của chính quyền, doanh nghiệp và nông dân, cây giang lấy lá đang dần trở thành mô hình kinh tế mới, có khả năng thay thế nhiều loại cây trồng kém hiệu quả. Điều này phù hợp với định hướng phát triển nông nghiệp hàng hóa gắn với chuỗi giá trị và thị trường tiêu thụ ổn định.
Thực tế cho thấy, cây giang lấy lá đang mở ra cơ hội thoát nghèo cho hàng trăm hộ dân. Không chỉ tạo thu nhập ổn định, mô hình này còn giúp thay đổi tư duy sản xuất từ nhỏ lẻ sang hàng hóa, từ trồng cây truyền thống sang cây có giá trị kinh tế cao. Nếu được nhân rộng, cây giang có thể trở thành cây trồng chiến lược của Cao Bằng trong giai đoạn tới, góp phần thực hiện mục tiêu giảm nghèo bền vững, nâng cao đời sống cho đồng bào vùng cao, đồng thời đóng góp vào kim ngạch xuất khẩu nông sản.
Cây giang lấy lá đang khẳng định là hướng đi mới đầy triển vọng cho nông dân Cao Bằng. Với sự đồng hành của doanh nghiệp và sự hỗ trợ từ chính quyền, loại cây này không chỉ giúp bà con ổn định thu nhập, thoát nghèo mà còn góp phần phát triển nông nghiệp hàng hóa, thúc đẩy xây dựng nông thôn mới và hội nhập kinh tế quốc tế.