Đào tạo toàn diện để hiện thực hoá chuyển đổi số
Khi công nghiệp 4.0 lan tỏa mạnh mẽ, trí tuệ nhân tạo (AI) không còn là khái niệm xa lạ mà trở thành động lực cho tăng trưởng và đổi mới.
Đối với ngành Công Thương, nơi hội tụ những lĩnh vực có tốc độ chuyển đổi số nhanh nhất, việc phổ cập kiến thức và kỹ năng AI cho cán bộ, công chức, viên chức trở thành yêu cầu cấp thiết, là bước đi chiến lược để hiện thực hóa tinh thần Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.
Nhận thức rõ tầm quan trọng này, Đảng ủy Bộ Công Thương đã tổ chức Hội nghị tập huấn ứng dụng AI tại trụ sở và kết nối trực tuyến cùng gần 4.000 điểm cầu trong cả nước. Đây là một phần trong chuỗi chương trình tập huấn đồng bộ do Văn phòng Trung ương Đảng triển khai, nhằm tạo nền tảng thống nhất về nhận thức và kỹ năng AI từ cấp Trung ương tới cấp xã.
Hội nghị tập huấn ứng dụng AI tại trụ sở Bộ Công Thương, kết nối trực tuyến cùng gần 4.000 điểm cầu trong cả nước. Ảnh: Lê An.
Tại hội nghị, ngoài việc truyền đạt kiến thức lý thuyết, các chuyên gia, diễn giả còn tập trung vào các tình huống thực hành và đưa ra những kịch bản cụ thể. Đơn cử, việc ứng dụng AI trong phân tích dữ liệu thị trường, dự báo cung cầu hàng hóa, hay hỗ trợ công tác quản lý năng lượng và xuất nhập khẩu.
Qua đó, học viên được tiếp cận những công cụ AI hiện đại, từ các phần mềm phân tích ngôn ngữ đến nền tảng xử lý dữ liệu lớn, giúp hình dung rõ cách vận dụng công nghệ vào công việc.
Hội nghị gửi gắm thông điệp với ba mục tiêu trọng tâm. Thứ nhất, nâng cao nhận thức về tiềm năng, định hướng ứng dụng AI trong công tác nghiên cứu, tham mưu và giám sát của các cấp ủy Đảng.
Thứ hai, trang bị kiến thức cơ bản và kỹ năng thực hành với những công cụ AI phổ biến để hỗ trợ phân tích văn bản, tổng hợp thông tin, xây dựng báo cáo.
Thứ ba, xây dựng thái độ và trách nhiệm đúng đắn trong khai thác AI, bảo đảm an toàn dữ liệu và tuân thủ các nguyên tắc chính trị - pháp luật.
Đặc biệt, Hội nghị có sự tham gia trực tiếp của các giảng viên từ Trường Đại học Công nghệ, Đại học Quốc gia Hà Nội, mang đến những bài học thực chiến, gắn với các tình huống cụ thể trong công tác quản lý nhà nước và hoạt động của ngành Công Thương; giúp cán bộ không chỉ hiểu “AI là gì” mà còn biết “AI sẽ hỗ trợ mình thế nào trong công việc hàng ngày”.
Quyết tâm đi đầu trong ứng dụng công nghệ mới
Điểm nổi bật của chương trình tập huấn AI tại Bộ Công Thương chính là việc kết hợp giữa phổ cập công nghệ với bồi dưỡng chuẩn mực ứng xử, đạo đức nghề nghiệp. AI mở ra nhiều cơ hội nhưng cũng tiềm ẩn rủi ro về bảo mật, lạm dụng hay sai lệch thông tin. Vì thế, các nội dung giảng dạy rất đa dạng, ngoài xoay quanh công cụ, thuật toán còn chú trọng tới trách nhiệm chính trị của người cán bộ khi vận dụng công nghệ vào thực tiễn công tác.
Chương trình tập huấn đã thể hiện rõ quyết tâm chính trị của Bộ Công Thương trong việc tiên phong tiếp cận công nghệ mới, coi đây là một trong những giải pháp để nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ. Khi AI được ứng dụng bài bản, cán bộ ngành Công Thương sẽ có thêm công cụ mạnh mẽ để xử lý lượng lớn dữ liệu, dự báo xu hướng thị trường, phân tích chính sách, từ đó đưa ra tham mưu chính xác, kịp thời hơn.
Các học viên thực hành sử dụng AI ngay tại buổi tập huấn. Ảnh: Lê An.
Quan trọng hơn, quá trình tập huấn đã tạo thêm “cái mới” về kỹ năng, góp phần hình thành “tư duy mới” cho cán bộ. Đó là tư duy đổi mới sáng tạo, sẵn sàng thích ứng với sự thay đổi, chủ động đón nhận thách thức từ nền kinh tế số.
Một cán bộ hiểu và sử dụng được AI đúng cách sẽ không chỉ hoàn thành tốt nhiệm vụ trước mắt, mà còn trở thành hạt nhân lan tỏa tinh thần chuyển đổi số trong toàn ngành. Nếu đội ngũ cán bộ ngành Công Thương khai thác tốt AI, tác động sẽ lan tỏa mạnh mẽ trên nhiều lĩnh vực.
Trong quản lý thị trường, AI có thể giúp phân tích dữ liệu giao dịch, phát hiện bất thường trong chuỗi cung ứng, từ đó ngăn chặn tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại hiệu quả hơn.
Trong điều hành xuất nhập khẩu, AI hỗ trợ dự báo xu hướng thị trường quốc tế, cảnh báo sớm rủi ro về giá cả, giúp cơ quan quản lý đưa ra chính sách kịp thời. Đối với công nghiệp và năng lượng, AI có thể tối ưu hóa sản xuất, nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng, hỗ trợ công tác giám sát an toàn công nghiệp.
Thậm chí trong xúc tiến thương mại và thương mại điện tử, AI mở ra khả năng phân tích hành vi tiêu dùng, hỗ trợ doanh nghiệp xây dựng chiến lược tiếp cận thị trường chính xác hơn.
Bên cạnh đó, trí tuệ nhân tạo còn giúp tiết kiệm nguồn lực và thời gian xử lý công việc. Những tác vụ như tổng hợp văn bản, phân tích số liệu hay chuẩn bị báo cáo, vốn chiếm nhiều công sức của cán bộ, có thể được AI hỗ trợ để rút ngắn đáng kể. Nhờ vậy, cán bộ có thêm thời gian tập trung vào các nhiệm vụ chiến lược, nâng cao chất lượng tham mưu và hoạch định chính sách.
Trong chiến lược dài hạn, việc cụ thể hóa Nghị quyết 57 thông qua đào tạo thực chiến về AI cho cán bộ ngành Công Thương còn mang ý nghĩa xây dựng một đội ngũ “vừa hồng, vừa chuyên” trong thời đại số. Vừa có phẩm chất chính trị vững vàng, vừa có năng lực công nghệ tiên tiến để đồng hành cùng đất nước trên con đường hiện đại hóa và hội nhập quốc tế.
Chương trình này còn đặt nền móng để ngành Công Thương hình thành “văn hóa số” trong quản lý và điều hành. Văn hóa đó không chỉ dựa trên công nghệ, mà còn được xây dựng từ nhận thức, trách nhiệm và sự minh bạch của từng cán bộ. Đó chính là yếu tố bảo đảm cho AI trở thành công cụ phục vụ chứ không phải thay thế con người.
Bộ Công Thương triển khai tập huấn AI cho cán bộ là hoạt động thiết thực, cụ thể hóa tinh thần Nghị quyết 57, góp phần đưa công nghệ trở thành động lực trực tiếp cho phát triển. Chương trình còn gửi gắm thông điệp mạnh mẽ: "Ngành Công Thương quyết tâm đi đầu trong ứng dụng công nghệ mới, xây dựng đội ngũ cán bộ vững về bản lĩnh chính trị, giỏi về chuyên môn, thành thạo trong công nghệ, sẵn sàng phục vụ sự nghiệp chuyển đổi số quốc gia".