Hiệp hội Dệt may Việt Nam thông tin, mức độ phụ thuộc cao vào nguyên phụ liệu nhập khẩu vẫn là điểm nghẽn lớn của ngành. Hiện khoảng 60% nguyên phụ liệu dệt may phải nhập khẩu, trong đó hơn một nửa đến từ Trung Quốc.
Thực trạng này không chỉ làm gia tăng rủi ro về chi phí, logistics, mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng đáp ứng quy tắc xuất xứ để tận dụng ưu đãi thuế quan từ các hiệp định thương mại tự do. Việc công nghiệp dệt, nhuộm trong nước phát triển chậm khiến ngành dệt may thiếu tính chủ động, làm suy giảm năng lực cạnh tranh trong dài hạn.
Giai đoạn 2025- 2030, ngành dệt may phấn đấu đầu tư nâng cao mức độ tự chủ nguyên phụ liệu, tăng khả năng tận dụng C/O ưu dãi. Ảnh: Nguyễn Nam
Cùng với đó, rủi ro gian lận xuất xứ và các biện pháp phòng vệ thương mại đang trở thành vấn đề đáng lo ngại. Khi Việt Nam ngày càng thu hút nhiều dòng vốn đầu tư nước ngoài, nguy cơ chuyển tải bất hợp pháp, lẩn tránh thuế quan gia tăng, đặc biệt đối với hàng hóa xuất khẩu sang Hoa Kỳ và EU. Nếu không được kiểm soát chặt chẽ, ngành dệt may có thể đối mặt với các biện pháp phòng vệ thương mại nghiêm khắc, thậm chí là thuế đối ứng của Hoa Kỳ đối với các mặt hàng có tỷ lệ chuyển tải cao, gây tác động tiêu cực đến toàn ngành.
Trước bối cảnh đó, Hiệp hội Dệt may Việt Nam xác định giai đoạn 2025 - 2030 là giai đoạn then chốt để ngành chuyển đổi mô hình tăng trưởng theo hướng xanh - số - bền vững và tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng toàn cầu. Mục tiêu đặt ra là giữ vững vị thế top 3 quốc gia xuất khẩu dệt may lớn nhất thế giới, đạt kim ngạch xuất khẩu khoảng 64,5 tỷ USD vào năm 2030, với tốc độ tăng trưởng bình quân 6,5 - 7%/năm.
Đáng chú ý, ngành dệt may đặt mục tiêu nâng tỷ lệ nội địa hóa nguyên phụ liệu lên trên 60%, qua đó nâng giá trị gia tăng bình quân của sản phẩm xuất khẩu từ 51% năm 2025 lên 65% vào năm 2030. Việc chủ động nguồn nguyên phụ liệu trong nước không chỉ giúp doanh nghiệp tận dụng tốt hơn C/O ưu đãi từ các FTA thế hệ mới như EVFTA, CPTPP, RCEP, UKVFTA…, mà còn giảm thiểu rủi ro về xuất xứ và phòng vệ thương mại.
Song song với đó, ngành sẽ đẩy mạnh đầu tư các khu công nghiệp dệt may tập trung xanh, tăng cường liên kết chuỗi giữa các khâu sợi - dệt - nhuộm - may - phụ liệu, hình thành các cụm liên kết công nghiệp theo vùng. Đây được xem là giải pháp căn cơ để vừa nâng cao tính chủ động nguồn cung, vừa kiểm soát tốt hơn xuất xứ hàng hóa, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của các thị trường xuất khẩu, góp phần phát triển ngành dệt may Việt Nam theo hướng bền vững trong thập kỷ tới.