EVN - Petrovietnam đồng hành bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia

Phối hợp chính sách hiệu quả

Phát biểu tại Hội nghị tổng kết công tác năm 2025 và triển khai nhiệm vụ năm 2026 của Cục Điện lực, ông Nguyễn Anh Tuấn - Tổng Giám đốc Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) bày tỏ sự ghi nhận đối với khối lượng lớn các văn bản quy phạm pháp luật mà Cục Điện lực đã tham mưu cho Bộ Công Thương trình ban hành trong năm 2025.

Theo ông Nguyễn Anh Tuấn, với vai trò là đơn vị trực tiếp đồng hành trong quá trình triển khai, EVN cũng chịu áp lực rất lớn, song thực tế cho thấy, chưa bao giờ sự phối hợp giữa EVN với Bộ Công Thương và Cục Điện lực lại hiệu quả như giai đoạn vừa qua.

Báo cáo về tình hình cung ứng điện, Tổng Giám đốc EVN cho biết, năm 2025 sản lượng điện sản xuất và nhập khẩu toàn hệ thống đạt 322,8 tỷ kWh, tăng 4,6% so với năm 2024, chưa bao gồm khoảng 10 tỷ kWh điện tự sản xuất, tự tiêu thụ của các khách hàng và hộ gia đình. Trong bối cảnh tăng trưởng kinh tế của Việt Nam xấp xỉ 8%, các con số này phản ánh áp lực rất lớn đối với hệ thống điện quốc gia.

Công suất cực đại của toàn hệ thống năm 2025 đạt 54.370 MW, tăng 11,1% so với năm 2024. Riêng khu vực miền Bắc, công suất cực đại đã vượt 28.000 MW, trong khi tại cao điểm thiếu điện mùa khô năm 2023, hệ thống chỉ đáp ứng được khoảng 18.000 MW, buộc phải tiết giảm phụ tải gần 4.000 MW. Như vậy, chỉ trong vòng hai năm, năng lực đáp ứng của hệ thống điện miền Bắc đã tăng xấp xỉ 40%, dù nguồn điện mới tại khu vực này hầu như không tăng.

Theo lãnh đạo EVN, kết quả trên có đóng góp rất lớn từ các công trình trọng điểm quốc gia, cùng với hệ thống chính sách, hành lang pháp lý kịp thời, hiệu quả do Bộ Công Thương ban hành và chỉ đạo thực hiện.

Bên cạnh vận hành hệ thống, công tác đầu tư tiếp tục là điểm sáng của EVN trong hai năm liên tiếp. Năm 2024, EVN thực hiện khoảng 112.000 tỷ đồng vốn đầu tư xây dựng; sang năm 2025, con số này đạt 125.778 tỷ đồng, vượt 14,7% kế hoạch. Đây là hai năm liền EVN hoàn thành vượt kế hoạch đầu tư, gần như hoàn thành toàn bộ các nhiệm vụ được giao trong Quy hoạch điện VIII điều chỉnh.

Đáng chú ý, nhiều dự án tồn đọng kéo dài nhiều năm, gặp khó khăn về thủ tục và tài chính trong năm 2025 đã hoàn thành và đưa vào vận hành đầy đủ các tổ máy theo điều kiện cho phép, góp phần quan trọng nâng cao năng lực cung ứng điện cho hệ thống.

Theo ông Nguyễn Anh Tuấn, những kết quả nêu trên là minh chứng cho sự chỉ đạo quyết liệt của Đảng, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ, đặc biệt là đồng chí Nguyễn Hồng Diên - nguyên Bộ trưởng Bộ Công Thương, Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Long, cùng sự đồng hành sát sao của Cục Điện lực.

Việc hợp tác, phối hợp giữa các đơn vị hiện nay được đánh giá là rất tích cực. EVN, Bộ Công Thương và Cục Điện lực được ví như “ngồi chung một con thuyền”, cùng hướng tới mục tiêu cao nhất là bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia, đúng tinh thần chỉ đạo của Bộ Chính trị, của Đảng và Chính phủ.

Trong thời gian tới, EVN cam kết tiếp tục đồng hành, tham mưu và phối hợp chặt chẽ với Cục Điện lực để hoàn thành các nhiệm vụ được giao, dù thách thức ngày càng lớn khi nhu cầu tăng trưởng kinh tế 2 con số, trong khi diễn biến thời tiết ngày càng phức tạp. Đây là bài toán khó, đòi hỏi nỗ lực rất lớn để thực hiện thành công Nghị quyết số 70 của Bộ Chính trị, đồng thời xây dựng thị trường điện theo hướng minh bạch.

Quản lý tích hợp hệ sinh thái năng lượng

Ông Phan Tử Giang - Phó Tổng giám đốc Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng Quốc gia Việt Nam (Petrovietnam) cho rằng, từ năm 2026, Cục Điện lực cần chuyển trọng tâm điều tiết từ quản lý hệ thống điện đơn ngành sang quản lý, điều hành toàn diện hệ sinh thái năng lượng, bao gồm điện và các loại nhiên liệu liên quan.

Theo ông Phan Tử Giang, thực tế cho thấy, các tập đoàn năng lượng lớn như EVN, Petrovietnam và TKV đều giữ vai trò nòng cốt trong bảo đảm an ninh năng lượng dài hạn. Vì vậy, việc tích hợp giữa điện, năng lượng và nhiên liệu là yêu cầu hết sức quan trọng. Nếu chỉ tách riêng quản lý điện, còn nhiên liệu lại do các đơn vị khác quản lý độc lập, quá trình vận hành, đặc biệt là khâu mua nhiên liệu và cung ứng điện sẽ dễ phát sinh sự rời rạc, thiếu đồng bộ.

Đại diện Petrovietnam cũng nhấn mạnh, năm 2026 là năm then chốt để chuẩn bị cho giai đoạn tiếp theo, nhất là năm 2027, khi nguy cơ chịu tác động của hiện tượng El Nino có thể làm gia tăng rủi ro thiếu điện.

Trên cơ sở đó, Petrovietnam kiến nghị, xác định điện khí là một trong những nguồn điện nền quan trọng, thay vì chỉ coi là nguồn chuyển tiếp ngắn hạn. Theo đánh giá của Petrovietnam, trong 20 - 25 năm tới, điện khí vẫn sẽ là trụ cột bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia, ít nhất cho đến khi Việt Nam thực hiện đầy đủ cam kết phát thải ròng bằng “0” (Net Zero).

Bên cạnh đó, Petrovietnam đề xuất trong cơ chế thị trường điện mới, các quy định cần phản ánh đúng giá trị của nguồn điện khí và các nguồn điện linh hoạt, thông qua cơ chế thanh toán theo sản lượng điện năng, bao gồm công suất, dịch vụ phụ trợ và độ linh hoạt. Đây được xem là điều kiện cần thiết để thị trường điện vận hành lành mạnh, tạo đầy đủ tín hiệu đầu tư cho các dự án điện khí và LNG.

Ngoài ra, Petrovietnam kiến nghị sớm xây dựng cơ chế trả tiền cho khả năng khởi động nhanh, điều tần, điều áp và các dịch vụ kỹ thuật khác; đồng thời có cơ chế điều hành phù hợp đối với nguồn khí trong nước và LNG nhập khẩu, khai thác tối đa nguồn khí nội địa và giảm rủi ro biến động giá trên thị trường quốc tế.

Đối với công tác quy hoạch và cấp phép dự án điện, Petrovietnam đề nghị ưu tiên các dự án do các doanh nghiệp nhà nước chủ lực như EVN, Petrovietnam và TKV tham gia đầu tư, bảo đảm tính tập trung, đồng bộ và hiệu quả.

Petrovietnam mong muốn, thiết lập cơ chế đối thoại chính sách thường xuyên giữa cơ quan quản lý và doanh nghiệp, coi các tập đoàn nhà nước chủ lực là đối tác chiến lược, không chỉ là đối tượng điều tiết, trong toàn bộ quá trình xây dựng thể chế, đầu tư và vận hành hệ thống năng lượng quốc gia.

Sự đồng hành giữa EVN và Petrovietnam, cùng với vai trò điều tiết của Bộ Công Thương và Cục Điện lực, được kỳ vọng sẽ tạo nền tảng vững chắc cho việc thực hiện Nghị quyết số 70 của Bộ Chính trị, bảo đảm an ninh năng lượng và thu hút đầu tư bền vững cho giai đoạn tới.