Người tiêu dùng thắt chặt chi tiêu
Chia sẻ tại Toạ đàm "Kích cầu tiêu dùng để tăng trưởng kinh tế - Góc nhìn từ ngành đồ uống" do Hiệp hội Bia - Rượu - Nước giải khát Việt Nam (VBA) phối hợp với Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) và Hiệp hội Doanh nghiệp Đầu tư nước ngoài (VAFIE) tổ chức vào sáng 25/9, bà Chu Thị Vân Anh - Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký VBA đã chia sẻ một bức tranh toàn cảnh, khái quát về thực trạng ngành đồ uống hiện nay.
Toạ đàm thu hút sự tham gia của nhiều chuyên gia kinh tế, đại diện doanh nghiệp, hiệp hội. Ảnh: NH
Theo thống kê, ngành đồ uống những năm qua đã có đóng góp tích cực cho ngân sách nhà nước, khoảng trên 60 ngàn tỷ đồng/năm và luôn đứng ở vị trí những doanh nghiệp đóng góp ngân sách nhất nhì địa phương. Ngành đô uống cũng tạo ra hàng triệu việc làm trực tiếp và gián tiếp trong các cơ sở nhà máy sản xuất và trong chuỗi cung ứng, dịch vụ từ các đơn vị cung cấp nguyên liệu, đóng gói, kho vận, phân phối, các ngành dịch vụ, du lịch, nhà hàng, logictics…
Tuy nhiên, theo bà Chu Thị Vân Anh, những năm gần đây, ngành đồ uống đang đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức do những quy định liên quan đến Luật Phòng chống tác hại rượu bia, Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt, Luật Quảng cáo... đặc biệt là Nghị định 100, Nghị định 168 liên quan đến xử phạt trong lĩnh vực giao thông…
Cũng nói về những khó khăn của ngành đồ uống, chuyên gia kinh tế, TS. Lê Duy Bình - Giám đốc Economica Việt Nam cho rằng: Doanh số ngành ngành đồ uống đang có dấu hiệu suy giảm trong tổng doanh số ngành bán lẻ. Cách đây mấy năm, doanh số ngành rượu bia, nước giải khát chiếm 1% doanh số bán lẻ, tiêu dùng, nhưng số liệu gần đây nhất chỉ còn chiếm 0,7%.
Đặc biệt, không chỉ ngành đồ uống, theo các chuyên gia kinh tế chia sẻ tại toạ đàm, rất nhiều ngành hàng đang đối mặt với những khó khăn, thách thức do người tiêu dùng thắt chặt chi tiêu. Thực tế này sẽ ảnh hưởng đến mục tiêu tăng trưởng từ 8,3-8,5% của Việt Nam trong năm 2025 và mục tiêu tăng trưởng 2 con số trong giai đoạn 2026-2030.
Theo chuyên gia kinh tế Nguyễn Đức Kiên - nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Tài chính của Quốc Hội, mặc dù số liệu kinh tế - xã hội 8 tháng năm 2025 có nhiều điểm sáng như: Chính sách khuyến khích đầu tư tư nhân theo Nghị quyết 68/NQ-BCT về phát triển kinh tế tư nhân bước đầu phát huy tác dụng; xuất khẩu tăng tăng trưởng tích cực, nhưng phục hồi của sản xuất thiếu ổn định, lạm phát đang chịu nhiều áp lực; các động lực tăng trưởng chịu nhiều hạn chế, ràng buộc.
Đại biểu tham dự toạ đàm. Ảnh: NH
Cần chính sách kích cầu tiêu dùng nội địa
Trao đổi với phóng viên Báo Công Thương bên lề toạ đàm, chuyên gia kinh tế Lê Duy Bình cho rằng, trong bối cảnh mục tiêu tăng trưởng kinh tế trên 8% trong năm 2025 và 2 con số giai đoạn 2026-2030 đang đối mặt với nhiều thách thức, việc tận dụng cơ hội từ thị trường nội địa có quy mô 100 triệu dân cần được đặc biệt quan tâm.
TS. Lê Duy Bình cho rằng, khai thác tốt thị trường nội địa không chỉ tạo cơ hội cho doanh nghiệp trong nước phát triển mà còn giúp Việt Nam đạt được mục tiêu tăng trưởng kinh tế bền vững.
Trong đó, những giải pháp kích cầu tiêu dùng nội địa được ông Đậu Anh Tuấn - Phó Tổng thư ký, kiêm Trưởng Ban Pháp chế (VCCI) đề xuất, bao gồm: Thứ nhất, giải pháp tiền tệ, kích thích tín dụng, giảm lãi suất cho vay tiêu dùng để người dân chi tiêu, mua sắm. Cùng với đó, tăng cung tín dụng cho doanh nghiệp sản xuất hàng tiêu dùng để có thể giảm giá bán, mở rộng thị phần, giúp người dân dễ dàng tiếp cận tín dụng để chi tiêu, mua sắm, và giúp doanh nghiệp hạ giá thành, tăng sản lượng.
Thứ hai, tập trung các giải pháp tài khoá, hỗ trợ trực tiếp cho người tiêu dùng thông qua duy trì hoặc mở rộng chính sách giảm thuế VAT từ 10% xuống 8% đối với các mặt hàng tiêu dùng thiết yếu, bao gồm cả nước giải khát không cồn. Giải pháp này sẽ tác động làm giảm giá thành sản phẩm, kích thích tiêu dùng, tăng doanh số bán lẻ.
Thứ ba, cần tập trung giải pháp về chính sách thương mại - thúc đẩy tiêu dùng nội địa thông qua Cuộc vận động Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam. Cùng với đó, thường xuyên tổ chức các hội chợ, tuần lễ tiêu dùng nội địa, khuyến mãi quốc gia…
Thứ tư, triển khai giải pháp về tâm lý tiêu dùng - phục hồi niềm tin thị trường thông qua ổn định kinh tế vĩ mô, ổn định lạm phát, tỷ giá…
Để đạt được mục tiêu tăng trưởng kinh tế cao trong năm 2025 và giai đoạn 2026-2030, bà Bùi Thị Việt Lâm - Đại diện Hội đồng kinh doanh Mỹ - ASEAN (US ABC) cho biết: Việt nam cần khai thác tốt hơn các thị trường mới theo các Hiệp định thương mại tự do để thúc đẩy động lực xuất khẩu, đồng thời cần chú trọng hơn nữa tới động lực kích cầu tiêu dùng nội địa.
"Để kích cầu tiêu dùng nội địa, Việt Nam cần quan tâm hơn nữa đến môi trường kinh doanh và “sức khoẻ” doanh nghiệp, tập trung hơn vào việc nắm bắt và giải quyết kịp thời các vướng mắc của doanh nghiệp về các quy định chưa rõ ràng, rào cản, giúp doanh nghiệp vượt khó, hồi phục và đóng góp nhiều hơn vào mục tiêu tăng trưởng của đất nước" - bà Bùi Thị Việt Lâm thông tin.
Cũng theo bà Bùi Thị Việt Lâm, để kích cầu tiêu dùng nội địa, các chính sách hỗ trợ, đặc biệt là hỗ trợ về thuế cần được thực hiện theo đúng tinh thần và thống nhất. Đơn cử, vướng mắc về việc miễn giảm thuế giá trị gia tăng 2% đối với mặt hàng nước giải khát có đường trong năm 2026 cần được tiếp tục để giúp các doanh nghiệp ngành này vượt khó, phục hồi trước thềm thực hiện Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt từ 1/1/2027.
Kích cầu tiêu dùng nội địa, khai thác hiệu quả thị trường 100 triệu dâu là một trong những động lực quan trọng giúp Việt Nam đạt được mục tiêu tăng trưởng 8,3-8,5% năm 2025 và 2 con số trong giai đoạn tiếp theo 2026-2030.