Nhà báo trẻ trong kỷ nguyên mới: Thách thức và sứ mệnh

Nhà báo trẻ viết tiếp sử vàng báo chí cách mạng

Diễn đàn nằm trong khuôn khổ hoạt động tuyên dương "Nhà báo trẻ tiêu biểu năm 2025" của Đoàn Thanh niên Chính phủ hướng tới kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025) và chào mừng Đại hội đại biểu Đảng bộ Chính phủ lần thứ nhất, nhiệm kỳ 2025 - 2030.

Phát biểu khai mạc, anh Bùi Hoàng Tùng - Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ Chính Phủ, Bí thư Đoàn Thanh niên Chính phủ nhấn mạnh, thế hệ những nhà báo trẻ Chính phủ hôm nay đang mang trên vai một tầm nhìn và sứ mệnh mới, trở thành lực lượng xung kích trên mặt trận tư tưởng, văn hóa trong kỷ nguyên số.

"Đội ngũ nhà báo trẻ Chính phủ không chỉ là những người thành thạo công nghệ, mà còn là những người lính trên mặt trận tư tưởng, trực tiếp triển khai sứ mệnh truyền thông của Đảng bộ Chính phủ, đóng vai trò cầu nối quan trọng giữa các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước với nhân dân", Bí thư Đoàn Thanh niên Chính phủ Bùi Hoàng Tùng nhấn mạnh.

Diễn đàn là dịp để những người cầm bút cùng nhau nhận diện sâu sắc những khó khăn, thời cơ, đồng thời xác định rõ hơn vai trò, trách nhiệm của mình.

Những ý kiến tâm huyết, những giải pháp sáng tạo tại diễn đàn sẽ là nguồn tư liệu quý báu, giúp Đoàn Thanh niên Chính phủ và các cơ quan, đơn vị xây dựng những chương trình hành động thiết thực, góp phần xây dựng đội ngũ nhà báo trẻ Chính phủ vừa "hồng", vừa "chuyên", xứng đáng là những người viết tiếp trang sử vẻ vang của nền báo chí cách mạng Việt Nam.

Nhận diện thách thức, khẳng định vai trò trong dòng chảy thông tin

Tại diễn đàn, các nhà báo trẻ đã cùng nhau nhận diện những thách thức cốt lõi như: Áp lực về tốc độ, sự cạnh tranh của tin giả, tin sai lệch, rủi ro về đạo đức nghề nghiệp và nguy cơ suy giảm niềm tin của công chúng.

Đồng thời, xác định rõ sứ mệnh trong giai đoạn mới, sứ mệnh tiên phong trong việc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, lan tỏa thông tin chính thống, kiến tạo dòng chảy thông tin tích cực, góp phần xây dựng xã hội đồng thuận và củng cố niềm tin của nhân dân.

Phát biểu tại diễn đàn, nhà báo Hoàng Nguyên Thảo - Báo Công Thương nhấn mạnh sự đồng hành và quan tâm sâu sắc từ lãnh đạo các cấp đã tạo điều kiện cho phóng viên trẻ rèn luyện nghiệp vụ, tiếp cận chính sách và thực tiễn báo chí.

"Tại Báo Công Thương, chúng tôi được làm việc trong một môi trường nơi lãnh đạo không chỉ 'truyền lửa' mà còn tạo điều kiện thực tiễn để phóng viên trẻ tôi luyện nghề, cọ xát thực tế, tiếp cận chính sách, đi thực địa tại những điểm nóng", nữ nhà báo chia sẻ.

Theo nhà báo Hoàng Nguyên Thảo, thế hệ nhà báo trẻ hiện nay có nhiều lợi thế như kỹ năng công nghệ, khả năng tiếp cận nhanh và tư duy sáng tạo. Tuy nhiên, họ cũng đang đối mặt với áp lực từ sự xuất hiện của tin giả, thông tin không chính thống và sự xói mòn niềm tin. "Trách nhiệm của chúng tôi không chỉ là viết đúng mà còn phải viết có tư tưởng, có chiều sâu, có trách nhiệm công dân", chị nhấn mạnh.

Đề cập đến đặc thù của báo chí ngành Công Thương, nhà báo Hoàng Nguyên Thảo cho rằng, phóng viên không chỉ đưa tin mà còn là "người kể chuyện kinh tế" giữa bối cảnh đất nước chuyển mình trong thương mại quốc tế, đổi mới sáng tạo và chuỗi cung ứng toàn cầu.

Theo đó, từ những công trình điện, những khu công nghiệp trải dài từ Bắc đến Nam, những hiệp định thương mại thế hệ mới mở cánh cửa xuất khẩu đến những gian hàng OCOP bắt nhịp thương mại điện tử vươn ra thế giới… tất cả đều là "tư liệu sống" để người làm Báo Công Thương viết nên câu chuyện thịnh vượng của đất nước.

Còn với nhà báo Võ Mạnh Hùng  - Bí thư Chi đoàn VietnamPlus, Thông tấn xã Việt Nam - là phóng viên chuyên trách mảng tài nguyên và môi trường, từng đoạt giải thưởng báo chí uy tín. Anh cho rằng, với mỗi nhà báo, đam mê nghề nghiệp, sự hiểu biết pháp luật và tinh thần đổi mới sáng tạo là những yếu tố không thể thiếu để làm nên những tác phẩm chất lượng, có giá trị xã hội.

Theo anh Hùng, tác nghiệp trong những lĩnh vực phức tạp và nhạy cảm đòi hỏi người làm báo phải giữ được "tâm sáng, lòng trong, bút sắc", đồng thời luôn bám sát thực tiễn đời sống và tuân thủ nghiêm túc quy định pháp luật.

Anh cũng đề cập đến việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong hoạt động báo chí như một xu hướng mới, giúp mở rộng nguồn tư liệu và phương pháp làm việc. Tuy nhiên, anh cho rằng "AI chỉ nên là công cụ hỗ trợ. Nếu lạm dụng, sẽ dễ dẫn tới những sản phẩm thiếu chiều sâu, thiếu hơi thở cuộc sống và không thể thay thế được sự tương tác thực tế với người dân".

Trách nhiệm đưa tin đúng, nhanh và định hướng

Tại diễn đàn, bà Đặng Thị Phương Thảo - Phó Cục trưởng Cục Báo chí, Bộ Văn hoá Thể thao và Du lịch đã chia sẻ về một số thông tin toàn cảnh báo chí trong bối cảnh tinh gọn cơ quan báo chí.

Hiện cả nước có 41.000 nhân lực hoạt động trong lĩnh vực báo chí, trong đó có 23.000 người được cấp thẻ nhà báo. Có nhiều bạn trẻ đóng góp vào sự nghiệp báo chí của nước nhà.

Theo bà Thảo, mỗi năm có khoảng 40 triệu tin bài đẩy lên hệ thống cơ quan báo chí và với sức mạnh chia sẻ công nghệ sẽ có gần 400 triệu tin bài đẩy lên mạng xã hội, đến với người dùng.

Mạng xã hội cũng góp phần lan tỏa khoảng 20 nghìn giờ phát thanh, 50 nghìn giờ truyền hình. Rõ ràng báo chí đang là dòng chảy tin tức quan trọng, ảnh hưởng lớn tới tâm trạng, diễn biến của xã hội. Những người làm báo có vai trò quan trọng.

Phó Cục trưởng Cục Báo chí nhấn mạnh, trong kỷ nguyên thông tin tính bằng giây và mạng xã hội phát triển, các cơ quan và người làm báo có nhiều thách thức, như tốc độ thông tin, cạnh tranh thông tin, kiểm chứng thông tin, thuật toán lan tỏa thông tin đến từng cá nhân độc giả; thông tin bản quyền.

Tuy nhiên, trách nhiệm của báo chí là đưa thông tin phải đúng, nhanh, có tính định hướng. Người làm báo cần đưa thông tin có kiểm chứng, hấp dẫn, chính xác và tìm đến đúng phân khúc độc giả.

Phó Cục trưởng Cục Báo chí chia sẻ và đánh giá cao loạt bài "Người trẻ 'giữ lửa' văn hóa Việt, lan tỏa lòng tự hào dân tộc" do nhóm phóng viên trẻ của Báo Công Thương thực hiện, được trao Giải A tại Giải Báo chí toàn quốc về công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi năm 2025.

Theo bà, nếu như ở các mùa giải trước, những tác phẩm về đề tài thanh niên, công tác Đoàn thường tập trung tại các cơ quan báo chí thuộc Đoàn, thì năm nay, nhóm tác giả của Báo Công Thương đã tạo nên một dấu ấn khác biệt. Tác phẩm không chỉ ghi lại chân thực những nỗ lực gìn giữ và làm mới bản sắc văn hóa dân tộc từ góc nhìn người trẻ, mà còn mở ra một cuộc đối thoại sâu sắc giữa truyền thống và sáng tạo, giữa tinh thần dân tộc và tư duy hội nhập, giữa đường lối văn hóa của Đảng và hành động cụ thể của thế hệ thanh niên hôm nay.

Bà nhấn mạnh, chính chiều sâu tư tưởng và cách tiếp cận giàu sức gợi mở đã giúp tác phẩm vượt ra ngoài phạm vi phản ánh thông thường, chạm tới các giá trị văn hóa, xã hội mang tính chiến lược.

Trong khuôn khổ lễ tuyên dương, sáng cùng ngày đoàn nhà báo trẻ tiêu biểu năm 2025, Đoàn Thanh niên Chính phủ đã báo công dâng Bác tại Khu di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh (Hà Nội).

Dự lễ báo công có Phó Bí thư Đảng ủy Chính phủ Lại Xuân Lâm; Bí thư Đoàn Thanh niên Chính phủ Bùi Hoàng Tùng.