Trong bối cảnh thương mại điện tử ngày càng trở thành kênh phân phối chủ lực, việc kết nối đồng bộ giữa nền tảng số, logistics và tài chính đang mở ra không gian tiêu thụ mới cho sản phẩm Việt Nam, đặc biệt là sản phẩm địa phương. Thực tiễn từ các nền tảng thương mại điện tử lớn cho thấy, nếu được tổ chức bài bản, thương mại điện tử không chỉ giúp giảm chi phí phân phối mà còn tạo điều kiện để doanh nghiệp nhỏ, hộ sản xuất và chủ thể OCOP tiếp cận thị trường rộng lớn hơn, vượt qua những biến động của kênh xuất khẩu truyền thống.
Tại Hội nghị kết nối cung cầu và thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm Việt, sản phẩm địa phương trên các sàn thương mại điện tử, nền tảng số năm 2025 diễn ra chiều 19/12/2025, các nền tảng thương mại điện tử, doanh nghiệp logistics và tổ chức tài chính đã cùng tập trung thảo luận những giải pháp thực chất nhằm mở rộng không gian tiêu thụ sản phẩm Việt trên nền tảng số.
Phát huy thế mạnh từ các nền tảng thương mại điện tử
Chia sẻ về vai trò của nền tảng số trong thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm Việt Nam, bà Vũ Xuân Linh, Giám đốc Quan hệ Đối tác chiến lược Tập đoàn Sea, Shopee Việt Nam cho biết, trong những năm gần đây, đặc biệt từ năm 2024, Shopee đã tích cực đồng hành cùng các cơ quan quản lý nhà nước, doanh nghiệp và địa phương nhằm mở rộng kênh phân phối, kết nối cung cầu trên nền tảng thương mại điện tử.
Theo bà Vũ Xuân Linh, Shopee hiện là một trong những nền tảng bán lẻ trực tuyến có hệ sinh thái hoàn chỉnh, giúp doanh nghiệp, nhất là các nhà sản xuất nhỏ, hộ kinh doanh siêu nhỏ và sản phẩm địa phương, giảm đáng kể chi phí phân phối. “Thương mại điện tử giống như một không gian tiêu thụ đã được thiết lập sẵn, nơi doanh nghiệp chỉ cần tham gia và đưa sản phẩm lên, thay vì phải tự xây dựng hệ thống phân phối riêng”, bà Linh nhấn mạnh.
Bà Vũ Xuân Linh, Giám đốc Quan hệ Đối tác chiến lược Tập đoàn Sea, Shopee Việt Nam.
Giám đốc Quan hệ Đối tác chiến lược Tập đoàn Sea cũng cho rằng, thương mại điện tử không chỉ giúp sản phẩm Việt tiếp cận người tiêu dùng nhanh hơn thông qua các công cụ quảng cáo, livestream, marketing số, mà còn tạo điều kiện để nhiều thương hiệu Việt hình thành và phát triển ngay trên nền tảng số. Thực tế cho thấy, trong vài năm trở lại đây, xu hướng tăng trưởng của thương mại điện tử đã mở ra cơ hội lớn cho sản phẩm địa phương mở rộng thị trường tiêu thụ, trong bối cảnh xuất khẩu truyền thống gặp nhiều biến động.
Đề cập đến thương mại điện tử xuyên biên giới, bà Vũ Xuân Linh cho biết Shopee đang tập trung phát triển các mô hình hỗ trợ doanh nghiệp Việt xuất khẩu trực tuyến, đặc biệt sang thị trường ASEAN - khu vực có hành vi tiêu dùng tương đồng với Việt Nam. “Nhiều doanh nghiệp Việt hiện nay có thể bán hàng ra khu vực với cách thức vận hành gần như không khác gì bán trong nước, nhờ các công cụ đồng bộ cửa hàng, tích hợp tồn kho, logistics và chăm sóc khách hàng đa ngôn ngữ”, bà Linh chia sẻ.
Theo đại diện Shopee Việt Nam, những dữ liệu thực tế từ nền tảng cho thấy sản phẩm Việt hoàn toàn có thể tự tin tham gia sâu hơn vào chuỗi tiêu thụ khu vực và quốc tế thông qua kênh thương mại điện tử.
Trong khi đó, TikTok Shop tập trung vào chiến lược phát triển thương mại điện tử địa phương thông qua nội dung số. Chia sẻ về định hướng đồng hành cùng địa phương trong phát triển thương mại điện tử và chuyển đổi số, ông Nguyễn Khánh Toàn, Giám đốc Quan hệ Chính phủ TikTok Shop Việt Nam cho biết, nền tảng này đang từng bước triển khai các chương trình mang tính dài hạn nhằm đưa sản phẩm, văn hóa và thương hiệu địa phương lên không gian số một cách bài bản.
Theo ông Nguyễn Khánh Toàn, câu chuyện không chỉ dừng lại ở việc hỗ trợ tiêu thụ sản phẩm, mà cốt lõi là xây dựng nhận diện địa phương trên không gian số, đặc biệt trong bối cảnh sắp xếp đơn vị hành chính và mô hình chính quyền hai cấp. “Nếu một địa phương không chủ động tạo nội dung, không định hình hình ảnh của mình trên nền tảng số, thì trên không gian mạng gần như không tồn tại”, ông Toàn nhấn mạnh.
Ông Nguyễn Khánh Toàn, Giám đốc Quan hệ Chính phủ TikTok Shop Việt Nam.
Từ thực tiễn triển khai các chương trình như Chợ OCOP, Tự hào hàng Việt, đại diện TikTok Shop Việt Nam cho biết nền tảng này đã rút ra nhiều bài học quan trọng cho phát triển sản phẩm địa phương. Ông Toàn dẫn chứng, Chợ OCOP - mô hình chợ phiên trực tuyến tổ chức định kỳ thông qua livestream, từng gặp nhiều khó khăn trong giai đoạn đầu do chủ thể OCOP chưa quen với thương mại điện tử, giá thành cao và năng lực cung ứng hạn chế. Tuy nhiên, với sự đồng hành của các bộ, ngành và địa phương, đến nay chương trình đã giúp tiêu thụ hàng triệu sản phẩm OCOP trên nền tảng.
Ông Nguyễn Khánh Toàn cũng chỉ ra một thách thức lớn của nông sản Việt trên kênh số hiện nay là logistics và năng lực vận hành. “Khi cầu tăng đột biến qua livestream, nếu không có sự chuẩn bị về sản lượng, kho vận và phân phối, cơ hội sẽ nhanh chóng trở thành áp lực”, ông Toàn chia sẻ.
Trên cơ sở đó, TikTok Shop đang đề xuất các mô hình hỗ trợ mới, hướng tới việc mỗi địa phương có các kênh nội dung riêng để giới thiệu thông tin, văn hóa và sản phẩm đặc trưng. Theo ông Nguyễn Khánh Toàn, đây là nền tảng quan trọng để địa phương không chỉ bán được hàng, mà còn xây dựng thương hiệu bền vững trên không gian số.
Tối ưu hóa logistics và nguồn lực tài chính
Bên cạnh khâu tiếp cận thị trường, hậu cần và tài chính được xác định là những "mắt xích" quan trọng giúp doanh nghiệp phát triển bền vững. Chia sẻ từ góc độ doanh nghiệp logistics, bà Nguyễn Thu Thủy, Phụ trách Kinh doanh Bee Logistics cho rằng, bài toán lớn nhất hiện nay không còn nằm ở việc bán hàng, mà ở năng lực vận hành phía sau đơn hàng. Khi thương mại điện tử phát triển nhanh, doanh nghiệp phải đối mặt đồng thời với áp lực chi phí logistics, thời gian giao hàng, quản lý tồn kho và kiểm soát chất lượng dịch vụ trong các giai đoạn cao điểm.
Theo bà Nguyễn Thu Thủy, nhiều doanh nghiệp Việt, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ, hợp tác xã và các chủ thể sản xuất địa phương, đang gặp khó khăn khi đơn hàng tăng đột biến nhưng bộ máy vận hành chưa kịp thích ứng. “Sản phẩm của chúng ta rất tốt, nhu cầu thị trường lớn, nhưng nếu không có giải pháp vận hành tổng thể thì đơn hàng tăng lại trở thành áp lực”, bà Thủy nhận định.
Hội nghị kết nối cung cầu và thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm Việt, sản phẩm địa phương trên các sàn thương mại điện tử, nền tảng số năm 2025.
Từ thực tiễn làm việc với doanh nghiệp, bà Thủy cho rằng, mô hình doanh nghiệp tự ôm cả bán hàng lẫn vận hành không còn phù hợp trong môi trường cạnh tranh hiện nay. Thay vào đó, doanh nghiệp cần tiếp cận các giải pháp logistics theo hướng tích hợp, từ quản lý tồn kho, đóng gói phù hợp từng loại sản phẩm đến tổ chức vận chuyển tối ưu chi phí và thời gian. “Doanh nghiệp phải hiểu rõ sản phẩm, sản lượng, mục tiêu tăng trưởng của mình để lựa chọn mô hình vận hành phù hợp, thay vì áp dụng một cách làm chung cho tất cả”, bà Thủy chia sẻ.
Một vấn đề khác được bà Nguyễn Thu Thủy nhấn mạnh là vai trò của dữ liệu trong thương mại điện tử. Việc phân tích dữ liệu đơn hàng và mùa vụ giúp doanh nghiệp dự báo nhu cầu, giảm rủi ro hoàn đơn và chủ động mở rộng quy mô. Đặc biệt với các mặt hàng đặc thù như nông sản hoặc sản phẩm dễ vỡ, kinh nghiệm vận hành và giải pháp đóng gói phù hợp là yếu tố quyết định trải nghiệm của người tiêu dùng.
Ở góc độ nguồn lực đầu tư, bà Phùng Hạnh Nga, Trưởng phòng Kinh doanh Khách hàng SME (BIDV) cho biết ngân hàng đang triển khai các gói tín dụng ưu đãi và giải pháp tài chính số hóa chuyên biệt cho doanh nghiệp thương mại điện tử. Việc cung cấp các chương trình vốn vay linh hoạt giúp doanh nghiệp giải quyết bài toán hạ tầng số và mở rộng sản xuất, từ đó nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển quy mô một cách bền vững trong kỷ nguyên kinh tế số.
Theo bà Nga, thương mại điện tử không chỉ là câu chuyện bán hàng trên nền tảng số, mà là bài toán tổng hợp về quản lý doanh thu, chi phí và khả năng chịu đựng rủi ro trong các chu kỳ cao điểm.
“Doanh nghiệp Việt đang đứng trước cơ hội lớn nhưng cũng đối mặt áp lực tăng trưởng rất nhanh. Doanh thu và chi phí trong thương mại điện tử có thể tăng gấp 5 - 10 lần trong những dịp cao điểm. Nếu không kiểm soát tốt dòng tiền, doanh nghiệp rất dễ rơi vào tình trạng tăng trưởng nóng nhưng thiếu bền vững”, bà Phùng Hạnh Nga nhận định.
Bà Phùng Hạnh Nga, Trưởng phòng Kinh doanh Khách hàng SME (BIDV).
Từ thực tiễn làm việc với cộng đồng doanh nghiệp nhỏ và vừa, bà Phùng Hạnh Nga cho rằng, vai trò của các tổ chức tài chính cần được nhìn nhận theo hướng đồng hành dài hạn, thay vì chỉ cung cấp vốn. Ngân hàng cần hiểu được nhịp vận hành kinh doanh của doanh nghiệp, đặc biệt là tính mùa vụ và chu kỳ dòng tiền trong thương mại điện tử, để thiết kế các giải pháp phù hợp với từng giai đoạn phát triển.
Bên cạnh đó, với doanh nghiệp mới tham gia thị trường hoặc chuyển đổi từ mô hình truyền thống, việc tối ưu chi phí vận hành và đơn giản hóa thủ tục tài chính là yếu tố then chốt. Khi doanh nghiệp phát triển ổn định, trọng tâm lại chuyển sang quản trị dòng tiền, tự động hóa ghi nhận doanh thu và nâng cao khả năng dự báo tài chính. “Doanh nghiệp chỉ có thể đi xa trên thị trường thương mại điện tử nếu có nền tảng tài chính đủ linh hoạt để thích ứng với tốc độ thay đổi rất nhanh của thị trường”, bà Phùng Hạnh Nga khẳng định.
Có thể thấy, thương mại điện tử ngày nay không chỉ đơn giản là kênh bán hàng thay thế, mà đang trở thành trụ cột mới, đòi hỏi sự phối hợp đồng bộ từ thị trường, hạ tầng vận hành đến nguồn lực tài chính để doanh nghiệp Việt có thể tăng trưởng bền vững.
Từ câu chuyện đồng hành của các sàn thương mại điện tử, doanh nghiệp logistics đến tổ chức tài chính, một bức tranh rõ nét đang dần hình thành, tiêu thụ sản phẩm Việt trên không gian số không còn là bài toán riêng lẻ của từng khâu, mà là sự phối hợp của cả hệ sinh thái. Trong đó, nền tảng số đóng vai trò mở thị trường, logistics bảo đảm năng lực vận hành, còn tài chính là “điểm tựa” giúp doanh nghiệp duy trì và mở rộng quy mô tăng trưởng một cách bền vững.