Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện số 160/CĐ-TTg ngày 9/9/2025 về việc tăng cường thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp thúc đẩy sản xuất, xuất khẩu và ổn định thị trường gạo.
Công điện nêu rõ, năm 2025 tình hình thế giới tiếp tục biến động phức tạp, ảnh hưởng tiêu cực đến kinh tế toàn cầu và hoạt động sản xuất, xuất khẩu lương thực, thực phẩm, trong đó có mặt hàng gạo. Với sự chỉ đạo kịp thời của Chính phủ và các bộ, ngành, địa phương, hoạt động sản xuất, xuất khẩu gạo những tháng đầu năm đạt nhiều kết quả tích cực, góp phần quan trọng vào tăng trưởng nông nghiệp, bảo đảm an ninh lương thực quốc gia và lợi ích nông dân.
Thủ tướng yêu cầu tăng cường các giải pháp thúc đẩy sản xuất, xuất khẩu và ổn định thị trường gạo. Ảnh minh họa.
Để tận dụng cơ hội thị trường, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ trưởng Bộ Công Thương theo chức năng, nhiệm vụ được giao chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan, địa phương liên quan đa dạng hóa thị trường xuất khẩu gạo, ổn định, bền vững, hiệu quả; linh hoạt tổ chức, triển khai các hoạt động xúc tiến thương mại, kết hợp giữa hình thức truyền thống và trực tuyến nhằm duy trì, tiếp tục củng cố các thị trường xuất khẩu gạo truyền thống và phát triển các thị trường mới, tiềm năng, các thị trường FTA;
Khai thác các thị trường ngách với chủng loại gạo thơm, gạo chất lượng cao như EU, Hàn Quốc, Hoa Kỳ, khu vực Bắc Mỹ…; chỉ đạo hệ thống thương vụ tại các nước tăng cường nắm bắt, đánh giá kịp thời các cảnh báo, các thay đổi về quy định của các nước nhập khẩu nông sản để bảo vệ tối đa lợi ích doanh nghiệp.
Đẩy mạnh công tác nghiên cứu thị trường, đánh giá, dự báo nhu cầu nhập khẩu và khả năng tiến hành xúc tiến thương mại gạo vào các thị trường nhập khẩu; kịp thời cập nhật thông tin cho Hiệp hội Lương thực Việt Nam và các thương nhân xuất khẩu gạo để phục vụ cho định hướng kinh doanh, xuất khẩu.
Ngoài ra, nghiên cứu đàm phán, ký kết thỏa thuận ưu đãi thương mại với các thị trường tiềm năng, tận dụng tiến trình rà soát các hiệp định đã thực thi để đề nghị gia tăng hạn ngạch cho Việt Nam.
Tiếp tục đôn đốc Hiệp hội Lương thực Việt Nam và thương nhân tuân thủ nghiêm các quy định tại Nghị định 107/2018/NĐ-CP và Nghị định 01/2025/NĐ-CP, nhằm bảo đảm cân đối xuất khẩu và tiêu dùng trong nước, góp phần bình ổn giá thóc gạo.
Bộ Nông nghiệp và Môi trường được giao hoàn thiện thể chế chính sách xây dựng vùng chuyên canh lúa, nghiên cứu phát triển giống năng suất cao, phù hợp nhu cầu thị trường và khai thác hiệu quả thương hiệu "Gạo Việt Nam/Vietnam rice".
Xây dựng tiêu chuẩn sản xuất, chế biến, chất lượng theo thông lệ quốc tế, đồng thời phát triển hạ tầng kho chứa, chế biến, bảo quản, ứng dụng khoa học công nghệ để nâng cao năng suất và chất lượng gạo.
Cùng với đó, Thủ tướng yêu cầu đẩy mạnh chuyển đổi số, giảm phụ thuộc phân bón và thuốc bảo vệ thực vật để duy trì sản xuất bền vững, tăng giá trị xuất khẩu. Bộ được giao triển khai chính sách khuyến khích vùng nguyên liệu, liên kết chuỗi giá trị, chỉ đạo thu mua tạm trữ nhằm ổn định giá lúa, hỗ trợ nông dân. Đẩy mạnh đàm phán song phương, đa phương để ký kết thỏa thuận về kiểm dịch, chất lượng và tiêu chuẩn an toàn thực phẩm.
Bộ Ngoại giao phối hợp các cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài tăng cường nắm bắt thông tin thị trường, hỗ trợ thương nhân xuất khẩu gạo, kết nối thương mại và quảng bá sản phẩm.
Bộ Tài chính tiếp tục thực hiện các giải pháp hỗ trợ thương nhân, cải cách thủ tục hải quan, ứng dụng công nghệ trong quản lý, triển khai hoàn thuế giá trị gia tăng và mua gạo dự trữ để tạo điều kiện cho nông dân chuẩn bị mùa vụ mới.
Ngân hàng Nhà nước chỉ đạo các ngân hàng thương mại cung cấp tín dụng cho doanh nghiệp sản xuất, chế biến, thu mua và xuất khẩu gạo, nhất là trong giai đoạn thị trường biến động.
Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố tổ chức quy hoạch sản xuất lúa, cung ứng vật tư, cơ cấu giống, nâng cao chất lượng gạo đáp ứng nhu cầu thị trường trong nước và xuất khẩu. Các địa phương theo dõi sát hoạt động doanh nghiệp, phối hợp tháo gỡ khó khăn, chủ động báo cáo giải pháp cho Chính phủ.
Hiệp hội Lương thực Việt Nam và Hiệp hội ngành hàng lúa gạo Việt Nam tăng cường thông tin về thị trường thế giới cho hội viên, chủ động đề xuất chương trình xúc tiến thương mại vào từng thị trường, góp phần quảng bá hình ảnh gạo Việt Nam.