- Thưa ông, thương mại điện tử được xem là kênh phân phối hiện đại, nhiều tiềm năng cho vùng cao. Vậy Sở Công Thương đã có những chương trình nào để hỗ trợ bà con dân tộc tiếp cận, tham gia các sàn thương mại điện tử, nhất là với các mặt hàng đặc sản vùng miền?
Ông Lã Đức Đoàn: Xác định thương mại điện tử là động lực quan trọng để phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao giá trị hàng hóa chủ lực và góp phần giảm nghèo bền vững, Lạng Sơn đã ban hành nhiều chính sách và chương trình hỗ trợ. HĐND tỉnh đã thông qua Nghị quyết số 03/2024/NQ-HĐND, trong đó hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa tham gia sàn thương mại điện tử trong nước và quốc tế. Đồng thời, Nghị quyết số 05/2025/NQ-HĐND quy định mức hỗ trợ kinh phí xúc tiến thương mại, bao gồm xúc tiến trực tuyến, một bước đi then chốt giúp bà con vùng cao mở rộng thị trường tiêu thụ.
Ông Lã Đức Đoàn, Trưởng phòng Quản lý thương mại, Sở Công Thương tỉnh Lạng Sơn
Trên thực tế, Sở Công Thương đã triển khai nhiều mô hình cụ thể gắn trực tiếp với mục tiêu giảm nghèo: từ “Chợ 4.0” - chợ thanh toán không dùng tiền mặt, đến mô hình “Chuyển đổi số chợ truyền thống” giúp tiểu thương tiếp cận các sàn thương mại điện tử. Chúng tôi cũng đã tổ chức 8 lớp tập huấn cho hơn 1.000 lượt doanh nghiệp, HTX, hộ kinh doanh về kỹ năng bán hàng trực tuyến, đồng thời hỗ trợ gần 30 đơn vị mở kênh TikTok Shop, phối hợp với KOL/KOC livestream tiêu thụ sản phẩm như tinh dầu hồi, tinh dầu quế, hồng Vành Khuyên, thạch đen, vịt quay… Những sản phẩm này khi lên sàn không chỉ bán được giá cao hơn mà còn góp phần cải thiện thu nhập rõ rệt cho bà con vùng cao.
- Livestream bán hàng đang là xu hướng hiệu quả trên nền tảng số. Với bà con vùng cao, đây có thể xem là con đường mới để tiếp cận người tiêu dùng. Sở Công Thương có định hướng như thế nào trong việc hỗ trợ bà con vận hành mô hình bán hàng trực tuyến một cách chuyên nghiệp hơn, gắn với mục tiêu giảm nghèo?
Ông Lã Đức Đoàn: Livestream không chỉ là một xu hướng thương mại điện tử, mà còn là giải pháp thiết thực giúp bà con vùng cao “thoát nghèo trên nền tảng số”. Lạng Sơn hiện đã có những kênh livestream do chính người dân vận hành như “Cô Thơ Ơi 68”, “Nông sản Xứ Lạng”, thu hút hàng nghìn lượt theo dõi và mang lại thu nhập ổn định.
Trong thời gian qua, Sở Công Thương đã phối hợp tổ chức các khóa đào tạo kỹ năng livestream cho hộ kinh doanh, HTX và tiểu thương. Chúng tôi hướng dẫn bà con cách quay dựng video, viết nội dung hấp dẫn, quản lý đơn hàng và tương tác trực tiếp với khách hàng. Điều này giúp họ tự tin bán hàng trên TikTok, Shopee, Lazada… và biến những sản phẩm tưởng chừng chỉ quanh quẩn trong bản làng thành hàng hóa vươn tới các đô thị lớn.
Trong giai đoạn tới, Sở sẽ tập trung vào ba nhóm giải pháp trọng tâm. Thứ nhất, nâng cao kỹ năng số cho bà con thông qua các lớp tập huấn vừa lý thuyết vừa thực hành, giúp họ nắm vững cách tạo tài khoản, quay dựng video, viết nội dung và xử lý đơn hàng. Thứ hai, hỗ trợ vận hành bán hàng trực tuyến một cách chuyên nghiệp, gắn với các giải pháp thanh toán điện tử, logistics và truy xuất nguồn gốc nhằm đảm bảo hàng hóa đến tay khách hàng nhanh, an toàn và đáng tin cậy.
Ngoài ra, chú trọng nhân rộng mô hình bằng cách kết nối các chương trình livestream quy mô vùng miền, từ đó giúp sản phẩm địa phương có chỗ đứng bền vững trên thị trường. Đây chính là cách chúng tôi biến livestream thành công cụ giảm nghèo hiệu quả, trực tiếp nâng cao thu nhập cho người dân.
Để thương mại điện tử trở thành công cụ giảm nghèo hiệu quả, cần sự phối hợp đồng bộ từ chính sách, hạ tầng đến con người.
- Theo ông, để thương mại điện tử thực sự trở thành công cụ giảm nghèo bền vững, Lạng Sơn cần chú trọng thêm những yếu tố gì trong giai đoạn tới?
Ông Lã Đức Đoàn: Để thương mại điện tử trở thành công cụ giảm nghèo hiệu quả, cần sự phối hợp đồng bộ từ chính sách, hạ tầng đến con người. Trước hết, chính sách hỗ trợ cần tiếp tục đi vào chiều sâu, giúp bà con có nguồn lực đầu tư bao bì, nhãn mác, tem truy xuất nguồn gốc, yếu tố quyết định uy tín sản phẩm trên sàn số.
Bên cạnh đó, hạ tầng số và dịch vụ logistics phải được cải thiện để hàng hóa từ vùng cao không bị đứt gãy trong quá trình vận chuyển. Về con người, cần tiếp tục đào tạo, xây dựng đội ngũ nông dân số, tiểu thương số có khả năng tự tin đứng trước ống kính livestream, biết kể câu chuyện bản địa, biến sản phẩm thành thương hiệu.
Chúng tôi tin rằng, khi thương mại điện tử được triển khai bài bản và có chính sách đồng hành sát sao, không chỉ doanh nghiệp mà chính bà con dân tộc thiểu số sẽ trở thành chủ thể trong hành trình thoát nghèo. Đây là con đường bền vững, giúp sản phẩm vùng cao của Lạng Sơn vừa giữ được giá trị văn hóa, vừa khẳng định sức cạnh tranh trên thị trường hiện đại.
Xin cảm ơn ông!
Tính đến nay, Sở Công Thương Lạng Sơn đã tổ chức 8 lớp tập huấn thương mại điện tử với hơn 1.000 lượt tham dự của doanh nghiệp, hợp tác xã và hộ kinh doanh. Khoảng 30 doanh nghiệp, HTX, hộ dân đã được hỗ trợ mở kênh bán hàng trực tuyến, trong đó nhiều hộ vùng cao đã mạnh dạn livestream sản phẩm bản địa như tinh dầu hồi, hồng Vành Khuyên treo gió, thạch đen, vịt quay… Qua đó, thu nhập bình quân từ thương mại điện tử của một số hộ đã tăng gấp 1,5-2 lần so với trước, góp phần trực tiếp vào mục tiêu giảm nghèo bền vững.