Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu: Quân đội vững mạnh nhờ niềm tin Nhân dân

Từ Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân ra đời trong rừng Trần Hưng Đạo mùa Đông năm 1944, Quân đội nhân dân Việt Nam đã đi qua những chặng đường lịch sử hào hùng, gắn liền với sự nghiệp đấu tranh giành độc lập dân tộc, thống nhất đất nước và bảo vệ vững chắc Tổ quốc.

Trong suốt chiều dài ấy, hình ảnh “Bộ đội Cụ Hồ” không chỉ là biểu tượng của tinh thần chiến đấu kiên cường, mà còn là hiện thân sinh động của lực lượng quân đội từ Nhân dân mà ra, vì Nhân dân mà chiến đấu.

Nhân kỷ niệm ngày Thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam (22/12/1944 - 22/12/2025), phóng viên Báo Công Thương đã có cuộc trao đổi với Thượng tướng, Viện sĩ Nguyễn Huy Hiệu - nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, nguyên Tư lệnh Quân đoàn 1, Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân. Ông là người đã trực tiếp trải qua nhiều giai đoạn chiến đấu, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Cuộc trò chuyện để cùng nhìn lại những giá trị bền vững làm nên sức mạnh của Quân đội nhân dân Việt Nam trong lịch sử và hiện tại.

Giá trị bền vững làm nên sức mạnh chiến thắng

- Là người trực tiếp trải qua nhiều giai đoạn chiến đấu, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, Thượng tướng nhìn nhận như thế nào về giá trị bền vững làm nên bản lĩnh, khí phách và sức mạnh chiến thắng của Quân đội nhân dân Việt Nam suốt chiều dài lịch sử?

Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu: Quân đội nhân dân Việt Nam là quân đội từ Nhân dân mà ra, vì Nhân dân mà chiến đấu, kế thừa và phát huy truyền thống dựng nước, giữ nước hơn 4.000 năm lịch sử của dân tộc.

Ở mỗi giai đoạn lịch sử, đặc biệt trong thời đại Hồ Chí Minh, Quân đội nhân dân Việt Nam đã hoàn thành xuất sắc hai nhiệm vụ chiến lược là xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, đồng thời thực hiện trọn vẹn ba chức năng: đội quân chiến đấu, đội quân công tác và đội quân lao động sản xuất.

Trong 9 năm kháng chiến chống thực dân Pháp, Quân đội nhân dân Việt Nam đã để lại dấu ấn lịch sử đặc biệt, làm nên truyền thống anh hùng của dân tộc Việt Nam anh hùng. Truyền thống đó tiếp tục được kế thừa và phát huy trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước kéo dài hơn 20 năm, thực hiện trọn vẹn lời huấn thị thiêng liêng của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Không có gì quý hơn độc lập, tự do”.

Với ý chí “Thà hy sinh tất cả chứ nhất định không chịu mất nước, không chịu làm nô lệ”, toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta đã hoàn thành sứ mệnh lịch sử giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Chúng ta vừa kỷ niệm 50 năm ngày Giải phóng Sài Gòn - chiến thắng đó là minh chứng cho sức mạnh của một quân đội gắn bó máu thịt với Nhân dân, hoàn thành trọn vẹn niềm tin mà Đảng, Nhà nước và nhân dân giao phó.

Xây dựng quân đội tinh gọn, làm chủ khoa học - công nghệ

- Trong bối cảnh hội nhập sâu rộng, yêu cầu xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam “cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại” được đặt ra rõ nét hơn bao giờ hết. Theo Thượng tướng, những bài học lớn nào cần tiếp tục được vận dụng hiện nay?

Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu: Trong giai đoạn phát triển hiện nay, Quân đội nhân dân Việt Nam cần được xây dựng theo hướng tinh, gọn, nhẹ nhưng mạnh, trước hết là chính quy, cách mạng, đồng thời làm chủ khoa học, công nghệ và vũ khí trang bị hiện đại.

Chúng ta phải kế thừa và vận dụng sáng tạo những kinh nghiệm quý báu từ các cuộc kháng chiến, kể cả nghệ thuật quân sự trong kháng chiến chống Mỹ. Đặc biệt là nghệ thuật lấy mưu kế, thế trận của nhân dân để đánh địch, nhưng thắng địch bằng thời cơ và sức mạnh tổng hợp.

Quân đội nhân dân Việt Nam là quân đội anh hùng, được hun đúc từ truyền thống lịch sử, văn hóa Việt Nam. Trong điều kiện mới, yêu cầu đặt ra là phải làm chủ công nghệ cao, làm chủ trang bị, vũ khí, đồng thời tự chủ trong sản xuất quốc phòng, đáp ứng yêu cầu xây dựng nền quốc phòng toàn dân, sẵn sàng đối phó với các hình thái chiến tranh công nghệ cao.

 

- Thượng tướng nhiều lần nhấn mạnh vai trò quyết định của con người. Vậy đâu là cốt lõi trong giáo dục truyền thống, rèn luyện bản lĩnh chính trị cho cán bộ, chiến sĩ trẻ hôm nay?

Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu: Quân đội nhân dân Việt Nam hiện nay đặc biệt coi trọng việc xây dựng ý chí chiến đấu, tinh thần quả cảm, trong đó bản lĩnh chính trị và lý tưởng cách mạng là nền tảng cốt lõi.

Cán bộ, chiến sĩ phải dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, sẵn sàng hy sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc, vì hạnh phúc của Nhân dân. Bản chất cốt lõi ấy chính là phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ là yếu tố quyết định trong mọi giai đoạn lịch sử.

Dù chiến tranh hiện đại đến đâu, vũ khí, công nghệ, kể cả trí tuệ nhân tạo (AI), cũng đều là sản phẩm do con người tạo ra. Vì vậy, không thể tuyệt đối hóa công nghệ. Điều quan trọng là con người làm chủ công nghệ, khai thác và vận dụng một cách sáng tạo, có chọn lọc những tinh hoa của khu vực và thế giới để phục vụ sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

- Nhân kỷ niệm ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam 22/12, Thượng tướng muốn gửi gắm thông điệp gì tới thế hệ trẻ?

Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu: Tôi rất tin tưởng vào thế hệ thanh niên hôm nay. Các bạn có tri thức, được tiếp cận thông tin đa chiều, cập nhật nhanh những thành tựu tiên tiến nhất của khoa học, kỹ thuật và công nghệ thế giới - điều kiện thuận lợi hơn rất nhiều so với thế hệ chúng tôi trước đây.

Tôi tin rằng các bạn có bản lĩnh, có trí tuệ, đủ tỉnh táo để lựa chọn những giá trị tinh hoa nhất, vận dụng sáng tạo vào thực tiễn xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam trong thời kỳ mới.

Tôi kỳ vọng thế hệ trẻ sẽ kế thừa và phát huy xuất sắc truyền thống 4.000 năm dựng nước, giữ nước của cha ông, đặc biệt là phẩm chất cao đẹp của Bộ đội Cụ Hồ, góp phần xây dựng nền quốc phòng toàn dân vững chắc, thế trận lòng dân bền chặt trong giai đoạn cách mạng mới.

- Trân trọng cảm ơn Thượng tướng!

Ngày 22/12/1944, Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân được thành lập - tiền thân của Quân đội nhân dân Việt Nam. Trải qua 81 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, Quân đội nhân dân Việt Nam luôn trung thành tuyệt đối với Tổ quốc, Với Đảng và Nhân dân. Thực hiện đồng thời ba chức năng: đội quân chiến đấu, đội quân công tác và đội quân lao động sản xuất; là lực lượng nòng cốt trong sự nghiệp bảo vệ độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của đất nước.

Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu - nguyên Thứ trưởng Bộ Quốc phòng là vị tướng trưởng thành từ thực tiễn chiến đấu, từng đảm nhiệm nhiều cương vị quan trọng trong Quân đội nhân dân Việt Nam. Ông đã có nhiều đóng góp trong công tác lãnh đạo, chỉ huy, tổng kết thực tiễn và nghiên cứu, phát triển nghệ thuật quân sự Việt Nam hiện đại, gắn với xây dựng nền quốc phòng toàn dân và thế trận lòng dân vững chắc.