Ngày 31/10, Bộ Nông nghiệp và Môi trường phối hợp với các đơn vị tổ chức cuộc họp tham vấn kỹ thuật về xây dựng đóng góp quốc gia tự quốc định của Việt Nam giai đoạn 2026 - 2035 (NDC 3.0).
Nỗ lực của Việt Nam hướng tới phát thải ròng “0” với NDC 3.0
Phát biểu khai mạc cuộc họp, TS. Tăng Thế Cường, Cục trưởng Cục Biến đổi khí hậu, nhấn mạnh, Việt Nam là một quốc gia đang phát triển, mới trải qua hơn ba thập kỷ công nghiệp hóa, nhưng lại nằm trong nhóm các nước chịu ảnh hưởng nặng nề nhất của biến đổi khí hậu. Dù còn nhiều khó khăn về nguồn lực, Việt Nam luôn thể hiện tinh thần trách nhiệm, chủ động và cầu thị trong việc thực hiện các cam kết quốc tế.
Toàn cảnh cuộc họp. Ảnh: N.H
Ngay từ năm 2015, Việt Nam đã xây dựng và nộp Báo cáo Đóng góp do quốc gia tự quyết định (NDC) đầu tiên, sau đó cập nhật vào các năm 2020 và 2022, thể hiện mức độ cam kết ngày càng cao. Đặc biệt, Việt Nam đã tuyên bố mục tiêu phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050, thể hiện quyết tâm chính trị ở mức cao nhất.
Các cam kết này đã được thể chế hóa trong hệ thống chính sách, chiến lược và quy hoạch quốc gia, tiêu biểu là Luật Bảo vệ Môi trường 2020, cùng các chương trình hành động cụ thể của từng ngành, lĩnh vực. Sau khi Luật được ban hành, Chính phủ đã triển khai nhiều văn bản quy định cụ thể về giảm nhẹ phát thải khí nhà kính và bảo vệ tầng ozon. Nghị định số 06/2022/NĐ-CP đã được sửa đổi, bổ sung bằng Nghị định số 119/2025/NĐ-CP, nhằm hoàn thiện khung pháp lý hướng tới mục tiêu phát thải ròng “0” vào năm 2050.
Bên cạnh đó, nhiều chương trình và đề án trọng điểm đã được triển khai, như Đề án thực hiện kết quả COP26, Chương trình chuyển đổi năng lượng xanh và giảm phát thải ngành giao thông, Kế hoạch hành động tăng trưởng xanh giai đoạn 2021–2030, cùng danh mục các lĩnh vực và cơ sở phải kiểm kê khí nhà kính. Đồng thời, Thủ tướng đã ban hành Đề án phát triển thị trường carbon trong nước, với lộ trình tham gia thị trường carbon quốc tế theo cơ chế Điều 6 Thỏa thuận Paris.
Việt Nam cũng đang xây dựng hệ thống giám sát, báo cáo và đánh giá quốc gia về hoạt động thích ứng biến đổi khí hậu, cùng các kế hoạch chuyên ngành về năng lượng, nông nghiệp, giao thông… nhằm hiện thực hóa các cam kết quốc tế bằng hành động cụ thể trong nước.
Hiện nay, Việt Nam đang hoàn thiện NDC phiên bản 3.0, đảm bảo tính khoa học, minh bạch và phù hợp với điều kiện phát triển quốc gia. Báo cáo cập nhật các nội dung mới nhất trong chiến lược, quy hoạch và kế hoạch quốc gia về ứng phó biến đổi khí hậu và phát triển kinh tế – xã hội. NDC 3.0 thể hiện nỗ lực và cam kết cao nhất của Việt Nam, dù còn nhiều thách thức về nguồn lực, đồng thời minh chứng tinh thần trách nhiệm, quyết tâm và hành động nhất quán vì một tương lai xanh, bền vững.
Trong bối cảnh quốc tế còn nhiều quan điểm khác nhau về phát triển và ứng phó biến đổi khí hậu, Việt Nam vẫn kiên định thực hiện đầy đủ các cam kết, đồng thời đặt ra các bước chuyển đổi mạnh mẽ về mô hình tăng trưởng, công nghệ, cơ cấu ngành nghề và huy động nguồn lực trong nước và quốc tế để đảm bảo tính khả thi.
“Bộ và các cơ quan liên quan rất mong nhận được ý kiến đóng góp từ các đại biểu, chuyên gia quốc tế, nhà khoa học và các bên liên quan. Những góp ý này sẽ giúp hoàn thiện NDC 3.0, sớm trình Chính phủ phê duyệt và gửi Ban Thư ký UNFCCC, đồng thời góp phần thực hiện hiệu quả công tác ứng phó biến đổi khí hậu trong nước”, TS. Tăng Thế Cường nhấn mạnh.
Việt Nam thể hiện cam kết mạnh mẽ hướng tới Net Zero
NDC3.0 tập trung vào các biện pháp phản ánh đầy đủ nhu cầu ứng phó với biến đổi khí hậu tại Việt Nam trong giai đoạn 2026-2035, cũng như chú trọng đến các vấn đề nền tảng của phát triển bền vững như đồng lợi ích giữa thích ứng và giảm nhẹ; giải quyết tổn thất và thiệt hại và công bằng xã hội.
Cuộc họp tham vấn kỹ thuật nhằm thu thập ý kiến đóng góp chuyên môn từ các bên liên quan về các lĩnh vực trọng tâm trong dự thảo NDC 3.0, bao gồm: Giảm phát thải khí nhà kính trong các lĩnh vực năng lượng, nông nghiệp, sử dụng đất và lâm nghiệp (LULUCF), chất thải, và các quy trình công nghiệp (IPPU); Thích ứng với biến đổi khí hậu, và nguồn tài chính khí hậu; Đánh giá tác động kinh tế - xã hội và vai trò của các bên liên quan trong thực hiện NDC.
Bà Ramla Khalidi, Điều phối viên thường trú UNDP tại Việt Nam, nhấn mạnh rằng Việt Nam đang đứng ở một cột mốc quan trọng trong quá trình chuyển đổi phát triển, với trọng tâm đổi mới sáng tạo, khoa học công nghệ và xây dựng nền kinh tế bao trùm, bền vững. Giai đoạn này mang đến cơ hội mới nhưng cũng yêu cầu kết hợp chặt chẽ giữa tăng trưởng kinh tế và tăng trưởng xanh. Tại COP30, Việt Nam khẳng định cam kết gắn kết phát triển kinh tế với giảm phát thải, và NDC 3.0 sẽ thể hiện các cam kết chính trị và chiến lược mới, dựa trên kết quả giai đoạn 2020–2022 và các định hướng quốc gia, như quy hoạch điện và kịch bản phát triển kinh tế – xã hội.
NDC 3.0 đặt mục tiêu giảm phát thải tham vọng, từ 10% lên khoảng 60%, đồng thời duy trì phát triển kinh tế – xã hội bền vững. Bản NDC mới cũng đề xuất các giải pháp toàn diện: ứng phó biến đổi khí hậu, năng lượng xanh, quản lý rừng và giao thông bền vững. Tiếp cận bao trùm, lắng nghe tiếng nói của phụ nữ, thanh niên, cộng đồng và các tầng lớp xã hội sẽ đảm bảo mục tiêu phát triển phù hợp với định hướng quốc tế và khát vọng chung của nhân dân Việt Nam.
“Về nguồn lực tài chính, UNDP cam kết hỗ trợ Việt Nam xây dựng ngân sách, cơ chế Green Taxonomy và hệ thống giám sát minh bạch. NDC 3.0 sẽ trở thành định hướng chiến lược quốc gia, giúp Việt Nam phát triển kiên cường, bền vững và đạt mục tiêu Net Zero vào năm 2050. UNDP và các tổ chức Liên hợp quốc sẽ sát cánh cùng Việt Nam trong quá trình thực thi”, bà Ramla Khalidi nói,
Ông Oemar Idoe, Phó Giám đốc Quốc gia, Tổ chức Hợp tác quốc tế Đức (GIZ), nhấn mạnh, biến đổi khí hậu đang gây ra những tác hại nghiêm trọng, đòi hỏi hành động nhanh chóng và cấp bách. Các nghiên cứu khoa học cũng minh chứng rõ ràng về sự cấp thiết này. Đồng thời, NDC 3.0 không chỉ tập trung vào rủi ro mà còn mở ra cơ hội phát triển: các chính sách khí hậu hiện nay cho thấy đầu tư vào các hành động giảm phát thải không làm suy giảm giá trị kinh tế, mà ngược lại, còn có thể thúc đẩy tăng trưởng GDP bền vững lâu dài.
Đây là cơ hội để Việt Nam áp dụng các công cụ và giải pháp sẵn có một cách kỷ luật, từ giảm phát thải đến phát triển xanh. GIZ sẵn sàng hỗ trợ xây dựng kế hoạch triển khai NDC cho các ngành. Kinh nghiệm từ Cộng hòa Liên bang Đức và EU sẽ được chia sẻ để hỗ trợ Việt Nam trong quá trình thực hiện.
“Với sự tập trung và hợp tác của tất cả các bên, NDC 3.0 sẽ được nâng cao về chất lượng và thực sự đóng góp vào việc đạt mục tiêu Net Zero của Việt Nam”, ông Oemar Idoe nói.
Ông Shantanu Chakraboty, Giám đốc quốc gia ADB tại Việt Nam, cho biết, với NDC 3.0, Việt Nam sẽ thể hiện cam kết cao trong thích ứng và giảm nhẹ biến đổi khí hậu, đặt ra các mục tiêu cụ thể hướng tới phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050. ADB vẫn là đối tác tài chính quan trọng của Việt Nam, chúng tôi mong muốn tiếp tục hợp tác với khu vực công, khu vực tư, chính quyền địa phương để giúp Việt Nam hiện thực hóa NDC 3.0 và hoàn thành các cam kết quốc tế đã đề ra.