Nhiều hướng đi mới để thoát nghèo
Các xã vùng cao A Lưới thuộc thành phố Huế đang chuyển mình mạnh mẽ với nhiều mô hình giảm nghèo bền vững. Không chỉ dựa vào nông nghiệp và lâm nghiệp như trước, các xã A Lưới 1, A Lưới 2 và A Lưới 4 đang mở rộng phát triển công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, thương mại, dịch vụ và du lịch cộng đồng. Những hướng đi mới không chỉ giúp cải thiện đời sống người dân mà còn tạo nền tảng lâu dài cho phát triển bền vững.
Các xã vùng cao A Lưới đẩy mạnh phát triển nghề dệt Dèng truyền thống của đồng bào dân tộc thiểu số, qua đó xây dựng thành một sản phẩm du lịch, tăng thu nhập cho người dân. Ảnh: Nguyễn Tuấn
Trong điều kiện địa hình miền núi, khí hậu khắc nghiệt, người dân vùng A Lưới từng gặp nhiều khó khăn trong phát triển sinh kế. Tuy nhiên, những năm gần đây, với sự hỗ trợ của thành phố Huế, cùng sự năng động của chính quyền xã và người dân, các xã ở A Lưới đang định hình con đường giảm nghèo hiệu quả dựa trên khai thác tiềm năng sẵn có gắn với đổi mới mô hình kinh tế.
Tại xã A Lưới 1, phát triển thương mại, dịch vụ và du lịch đang trở thành một trong những trụ cột kinh tế. Địa phương đã đổi mới hoạt động xúc tiến thương mại, kết hợp bán lẻ truyền thống với hiện đại, đồng thời nâng cao năng lực phân phối hàng hóa đến tay người dân. Các không gian trưng bày sản phẩm văn hóa bản địa như dệt Dèng, đan lát, điêu khắc và ẩm thực truyền thống được đầu tư để giới thiệu đến khách du lịch và thị trường bên ngoài.
Chủ tịch UBND xã A Lưới 1 Nguyễn Văn Hải cho biết, hiện nay bên cạnh việc đẩy mạnh phát triển công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp thì địa phương đang nâng cấp hạ tầng tại các điểm du lịch sinh thái, di tích lịch sử cách mạng. Các mô hình homestay, farmstay cũng đang được vận động nhân dân phát triển, gắn với quảng bá và xúc tiến đầu tư du lịch. Việc quy hoạch lại các điểm du lịch đã được công nhận, kết hợp bảo tồn văn hóa dân tộc thiểu số với phát triển sản phẩm du lịch là bước đi chiến lược.
Tại xã A Lưới 4, địa phương này đang tập trung khôi phục các lễ hội dân gian, nghề dệt Dèng và mây tre đan nhằm vừa giữ gìn văn hóa vừa phát triển du lịch, tiêu thụ sản phẩm thủ công. Hạ tầng du lịch được chú trọng đầu tư, từ giao thông, biển chỉ dẫn đến các điểm dừng chân. Song song, xã đẩy mạnh quảng bá hình ảnh trên nền tảng số để lan tỏa đến du khách trong và ngoài nước.
Các mô hình lưu trú gắn với cộng đồng như homestay, farmstay đang góp phần mở rộng dịch vụ du lịch địa phương. “A Lưới 4 xem việc bảo tồn bản sắc văn hóa các dân tộc thiểu số là cốt lõi để tạo nên sản phẩm du lịch độc đáo. Đồng thời, địa phương ưu tiên thu hút đầu tư vào du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, tạo sinh kế bền vững cho người dân vùng cao”, Chủ tịch xã A Lưới 4 Hồ Dũng cho biết thêm.
Đẩy mạnh phát triển tiểu thủ công nghiệp và công nghiệp
Không chỉ phát triển du lịch, các xã vùng cao A Lưới còn chú trọng công nghiệp và tiểu thủ công nghiệp, hướng đến chuyển dịch cơ cấu lao động và nâng cao thu nhập. Tại xã A Lưới 1, các hoạt động khai thác khoáng sản như cát, cao lanh được thực hiện hợp lý, phục vụ xây dựng địa phương. Địa phương cũng khuyến khích phát triển ngành nghề truyền thống như mộc mỹ nghệ, đan lát, sản xuất hàng tiêu dùng từ lâm sản.
Ngày có càng nhiều cơ sở sản xuất, cơ khí ở các vùng cao thành phố Huế. Ảnh: Nguyễn Tuấn
Ông Nguyễn Văn Hải, Chủ tịch UBND xã A Lưới 1 thông tin, sau khi sáp nhập, ổn định mô hình chính quyền địa phương hai cấp, xã khuyến khích các hợp tác xã và doanh nghiệp nhỏ mở rộng, phát triển, nhất là trong lĩnh vực sản xuất theo chuỗi, tạo liên kết trong tiêu thụ và chế biến sản phẩm. Đây là giải pháp quan trọng giúp người dân từng bước tiếp cận sản xuất hiện đại, tăng năng suất và chất lượng hàng hóa.
Tại xã A Lưới 4, tiểu thủ công nghiệp được định hướng là ngành kinh tế hỗ trợ giảm nghèo hiệu quả. Địa phương đã quy hoạch cụm tiểu thủ công nghiệp quy mô nhỏ gắn với vùng nguyên liệu, đồng thời huy động nguồn lực để xây dựng chợ trung tâm và thu hút ít nhất một siêu thị mini hoạt động trên địa bàn. Các ngành nghề truyền thống như dệt thổ cẩm, mây tre đan không chỉ được khôi phục mà còn được tổ chức sản xuất bài bản qua hợp tác xã, tổ hợp tác.
“Thời gian tới, A Lưới 4 đang hướng đến phát triển từ 1-2 sản phẩm OCOP đạt chuẩn quốc gia, đồng thời gắn kết chặt chẽ với thị trường tiêu thụ. Chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ trong sản xuất, kinh doanh cũng được khuyến khích nhằm nâng cao hiệu quả sản phẩm thủ công", Chủ tịch UBND xã A Lưới 4 Hồ Dũng nói.
Trong khi đó, xã A Lưới 2 đang triển khai dự án, mô hình kinh tế trồng dâu, nuôi tằm lấy tơ, nhuộm sợi bằng nguyên liệu tự nhiên phục vụ phát triển sản phẩm vải Dèng truyền thống. Mô hình này không chỉ góp phần bảo tồn văn hóa mà còn mở ra hướng phát triển kinh tế mới dựa vào bản sắc địa phương.
Nông nghiệp gắn với công nghiệp chế biến, thương mại điện tử và du lịch sinh thái đang mở ra hệ sinh thái sinh kế đa dạng cho các xã vùng cao A Lưới. Bên cạnh đó, việc kết hợp chăn nuôi, trồng trọt và phát triển sản phẩm OCOP theo chuỗi giá trị giúp tăng năng suất, ổn định đầu ra và nâng cao thu nhập, giảm nghèo bền vững.