Tôm và cá tra dẫn dắt tăng trưởng xuất khẩu thủy sản 9 tháng
Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), tháng 9/2025, kim ngạch xuất khẩu thủy sản của Việt Nam đạt gần 991 triệu USD, tăng 7,5% so với cùng kỳ năm trước.
Xuất khẩu thủy sản năm 2025 dự kiến thu về 10 tỷ USD
Tính chung 9 tháng, xuất khẩu thủy sản đạt 8,33 tỷ USD, tăng 15,5%, cho thấy ngành thủy sản đang phục hồi vững chắc sau giai đoạn nhiều biến động, đồng thời khẳng định khả năng thích ứng nhanh của doanh nghiệp trước các rào cản thương mại toàn cầu.
Trong cơ cấu sản phẩm, tôm tiếp tục dẫn đầu với gần 410 triệu USD trong tháng 9, nâng tổng kim ngạch 9 tháng lên hơn 3,38 tỷ USD, tăng 20,3% so với cùng kỳ. Động lực tăng trưởng chủ yếu đến từ nhu cầu ổn định tại Mỹ, Nhật Bản, EU và sự mở rộng đơn hàng ở các thị trường khu vực.
Cá tra cũng ghi nhận mức tăng tích cực, đạt gần 191 triệu USD trong tháng 9 (tăng 11%), đưa tổng kim ngạch 9 tháng lên hơn 1,6 tỷ USD (tăng gần 10%). Nhu cầu trở lại tại Trung Quốc, Mỹ và một số thị trường Trung Đông đã góp phần củng cố vị thế của cá tra Việt Nam.
Các nhóm sản phẩm khác tăng trưởng mạnh: cá biển đạt 1,61 tỷ USD (tăng 18,5%), mực – bạch tuộc gần 550 triệu USD (tăng 18,7%) và nhuyễn thể có vỏ 192 triệu USD (tăng hơn 30%). Ngược lại, cá ngừ giảm 3,2%, xuống còn 705 triệu USD do cạnh tranh gay gắt ở phân khúc cá đại dương.
Về thị trường, Trung Quốc và Hồng Kông (Trung Quốc) tiếp tục dẫn đầu với kim ngạch 9 tháng đạt 1,76 tỷ USD, tăng 32,1% so với cùng kỳ, nhờ nhu cầu lớn và chi phí logistics thuận lợi. Xuất khẩu sang Mỹ giảm nhẹ trong tháng 9 nhưng vẫn đạt 1,41 tỷ USD sau 9 tháng, tăng 6,8%. Nhật Bản và EU duy trì đà tăng ổn định, lần lượt đạt 1,27 tỷ USD (tăng 15,6%) và 885 triệu USD (tăng 13,3%).
Đáng chú ý, Hàn Quốc trở thành thị trường tăng trưởng nhanh, với kim ngạch tăng gần 50% trong tháng 9 và tăng hơn 13% trong 9 tháng, đạt 645 triệu USD. ASEAN và Trung Đông cũng nổi lên như những thị trường tiềm năng, với mức tăng lần lượt 23,3% và 7,6%; riêng tháng 9, xuất khẩu sang Trung Đông tăng hơn 50%.
FTA giúp xuất khẩu tăng trưởng, Bộ Công Thương đồng hành tháo gỡ khó khăn
Kết quả xuất khẩu thủy sản vượt mốc 8,3 tỷ USD trong 9 tháng năm 2025 có được nhờ sự vào cuộc quyết liệt của Chính phủ, các bộ, ngành cùng nỗ lực thích ứng linh hoạt của doanh nghiệp. Nhiều doanh nghiệp đã cơ cấu lại thị trường, đẩy mạnh xuất khẩu sang khu vực châu Á, đồng thời củng cố vị thế tại các thị trường truyền thống.
Bên cạnh đó, việc tập trung phát triển sản phẩm chế biến giá trị gia tăng, đáp ứng tiêu chuẩn cao về chất lượng, an toàn và truy xuất nguồn gốc đã giúp ngành duy trì lợi thế cạnh tranh, đặc biệt ở phân khúc trung và cao cấp.
Bà Lê Hằng – Phó Tổng thư ký Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam. Ảnh: Nam Nguyễn
Trao đổi với phóng viên Báo Công Thương bên lề Tọa đàm trực tuyến “Xuất nhập khẩu hàng hóa: Tập trung cho mục tiêu tăng trưởng 12%” ngày 6/10, bà Lê Hằng – Phó Tổng Thư ký Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) cho biết, trong bối cảnh thương mại quốc tế nhiều biến động, các hiệp định thương mại tự do (FTA) đã trở thành “cứu cánh” cho doanh nghiệp thủy sản.
Theo bà Hằng, các doanh nghiệp đã tận dụng tối đa ưu đãi từ các FTA thế hệ mới như EVFTA và CPTPP để mở rộng thị trường. Nhờ đó, dù gặp khó khăn về nguyên liệu và rào cản thương mại tại một số thị trường, tuy nhiên xuất khẩu sang ASEAN, Canada, Chile và một số quốc gia Nam Mỹ vẫn tăng trưởng tích cực, đóng góp đáng kể vào kết quả chung của ngành.
Hiệp hội và doanh nghiệp đánh giá cao vai trò của Bộ Công Thương trong hỗ trợ tháo gỡ rào cản thương mại. Khi các biện pháp phòng vệ như thuế chống bán phá giá hay Đạo luật Bảo vệ động vật có vú biển (MMPA) được áp dụng, Bộ Công Thương đã chủ động trao đổi với phía Mỹ để đề xuất giải pháp. Cục Phòng vệ Thương mại hỗ trợ doanh nghiệp về kỹ thuật và ngoại giao, trong khi Cục Xuất nhập khẩu cung cấp thông tin, hỗ trợ đa dạng hóa nguồn nguyên liệu và mở rộng thị trường.
Để tăng tính chủ động, Hiệp hội kiến nghị Bộ Công Thương duy trì giao ban hàng tháng với hệ thống tham tán thương mại nhằm cập nhật kịp thời quy định, thuế quan và bối cảnh chính trị, giúp doanh nghiệp khai thác hiệu quả các thị trường ngách.
Tuy nhiên, ngành thủy sản vẫn đối mặt nhiều thách thức. Các chính sách thuế quan phức tạp cùng áp lực cạnh tranh ngày càng lớn từ Ấn Độ, Thái Lan, Indonesia, Ecuador… đặc biệt ở mặt hàng tôm và cá tra, đang tạo sức ép đáng kể.
Theo các chuyên gia, để duy trì đà tăng trưởng, bên cạnh sự đồng hành của cơ quan chức năng, ngành Thủy sản cần tập trung theo dõi sát diễn biến thị trường và chính sách thương mại để kịp thời điều chỉnh chiến lược; cơ cấu lại thị trường xuất khẩu, vừa giữ vững các thị trường truyền thống, vừa mở rộng sang ASEAN, Trung Đông và những thị trường ngách; đồng thời đa dạng hóa sản phẩm, nâng cao giá trị gia tăng để đáp ứng xu hướng tiêu dùng toàn cầu.
Ngoài ra, việc đẩy mạnh đổi mới sáng tạo, ứng dụng công nghệ trong nuôi trồng – chế biến và xây dựng thương hiệu quốc gia thông qua các kênh ẩm thực cao cấp, thương mại điện tử sẽ là hướng đi quan trọng giúp thủy sản Việt Nam nâng cao vị thế trên thị trường quốc tế trong thời gian tới.
Giá trị xuất khẩu hàng thủy sản tháng 9 năm 2025 ước đạt 8,33 tỷ USD, tăng trưởng 15,5% so với cùng kỳ. Dựa trên kết quả hiện tại, VASEP lạc quan rằng xuất khẩu thủy sản năm 2025 có thể đạt mốc 10 tỷ USD, thậm chí cao hơn, tương ứng mức tăng trưởng 10- 12%.