Đa dạng hóa kênh tiêu thụ cho cam Hà Tĩnh

Khi đặc sản không còn “đợi” thương lái

Hà Tĩnh đang bước vào chính vụ cam. Những đồi cam trĩu quả tại xã Hương Sơn, Vũ Quang, Hương Đô, Đồng Lộc đang nhuộm vàng cả một vùng bán sơn địa.

Diện tích trồng cam toàn tỉnh hiện đạt hơn 7.400 ha, trong đó có khoảng 6.100 ha đang cho thu hoạch. Với sản lượng ước tính vượt mốc 70.000 tấn, áp lực tiêu thụ lên vai người nông dân là không hề nhỏ.

Nếu như trước đây, điệp khúc "được mùa mất giá" hay cảnh nông dân thụ động chờ thương lái đến tận vườn ép giá luôn là nỗi lo canh cánh, thì nay, việc tiêu thụ đã dễ dàng hơn khi có phương thức kinh doanh mới - đưa nông sản lên sàn thương mại điện tử (TMĐT).

Tại xã Đồng Lộc nơi nổi tiếng với đặc sản cam Thượng Lộc, anh Phan Văn Định (vườn cam Thanh Hiền) đã trở thành một cái tên quen thuộc trong giới "nông dân làm nội dung số". Thay vì chỉ bán sỉ cho các chợ đầu mối, anh Định đã chủ động kết hợp với các kênh truyền thông như "3 Ông Bố Đảm" để livestream, quay clip quảng bá trực tiếp tại vườn.

Chia sẻ với phóng viên Báo Công Thương, anh Phan Văn Định hào hứng: “Lúc đầu tôi cũng bỡ ngỡ lắm, chỉ nghĩ quay clip cho vui. Nhưng khi đưa lên mạng xã hội và các nền tảng số, lượng khách hàng quan tâm tăng đột biến. Khách hàng ở Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh hay Đà Nẵng thấy được quy trình mình chăm sóc sạch, trái cam chín mọng trên cây nên họ rất tin tưởng. Bán hàng qua mạng giúp tôi chủ động được đầu ra, giá bán cao hơn khoảng 15-20% so với bán sỉ cho thương lái mà lại không lo bị ép giá”.

Không chỉ cá nhân anh Định, nhiều hợp tác xã (HTX) trên địa bàn tỉnh cũng đã bắt nhịp rất nhanh với xu thế này. Chị Lê Thị Cẩm Vân (HTX Nông nghiệp và Dịch vụ Thảo Vân, xã Phúc Trạch), đơn vị vốn nổi tiếng với các sản phẩm nông sản sạch, khẳng định việc lên sàn TMĐT là bước đi sống còn.

“Việc đưa sản phẩm lên các sàn như Tiktok, Shopee hay các sàn đặc sản địa phương giúp HTX xóa bỏ rào cản về địa lý. Lợi ích lớn nhất không chỉ là doanh số mà là thương hiệu. Khi sản phẩm có đầy đủ mã QR, tem truy xuất nguồn gốc và hiển thị minh bạch trên sàn, niềm tin của người tiêu dùng được củng cố. Đây là ‘giấy thông hành’ để cam Hà Tĩnh đi xa hơn, vào được các hệ thống phân phối cao cấp”, chị Vân cho biết.

Thay đổi tư duy để đặc sản vươn xa

Để có được sự chuyển biến trong tư duy của người nông dân, không thể không nhắc đến vai trò định hướng của các cơ quan quản lý. Sở Công Thương Hà Tĩnh đã liên tục tổ chức các lớp tập huấn, hỗ trợ hộ sản xuất cách chụp ảnh sản phẩm, viết mô tả bài viết và cách chốt đơn hàng trực tuyến.

Thực tế cho thấy, việc tham gia sàn TMĐT không chỉ đơn thuần là thay đổi địa điểm bán hàng từ "chợ truyền thống" sang "chợ mạng". Đó là quá trình chuẩn hóa lại sản xuất. Để bán được hàng trên Shopee hay TikTok, quả cam phải đều, đẹp, đóng gói đúng quy chuẩn và vận chuyển nhanh chóng.

Ông Võ Tá Nghĩa - Phó Giám đốc Sở Công thương Hà Tĩnh cho biết, thời gian qua, ngành triển khai đồng bộ nhiều hoạt động xúc tiến thương mại, quảng bá sản phẩm cam nói riêng và sản phẩm chủ lực của tỉnh nói chung, thông qua việc tham gia các hội chợ, lễ hội trong và ngoài nước. Hỗ trợ doanh nghiệp kết nối cung - cầu, giới thiệu sản phẩm tại các sự kiện quy mô lớn.

Cùng với đó, sở chú trọng xây dựng cơ sở dữ liệu điện tử cho các sản phẩm chủ lực, đặc sản, sản phẩm OCOP; phối hợp tổ chức tập huấn, buổi livestream đào tạo kỹ năng số; mời các KOLs, người có sức ảnh hưởng cùng tham gia quảng bá sản phẩm. Qua đó, các chủ thể sản xuất, HTX, doanh nghiệp tiếp tục nâng cao năng lực tiếp cận thị trường theo hướng chuyên nghiệp.

“Bán hàng online không khó như mọi người nghĩ, nhưng đòi hỏi sự trung thực về chất lượng. Một khi đã lên sàn, thương hiệu của bạn là tài sản lớn nhất. Chúng tôi cam kết sẽ tiếp tục đồng hành, làm cầu nối để đặc sản cam Hà Tĩnh không chỉ dừng lại ở thị trường trong nước mà còn hướng tới xuất khẩu qua các kênh TMĐT xuyên biên giới”, Phó Giám đốc Sở Công thương Hà Tĩnh cho hay.