Thực hiện Nghị quyết của Quốc hội về chủ trương đầu tư các Chương trình mục tiêu quốc gia và Quyết định số 1719/QĐ-TTg ngày 14/10/2021 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2030, tỉnh Nghệ An đã tập trung nguồn lực đáng kể cho lĩnh vực giáo dục, trong đó trọng tâm là phát triển hệ thống trường phổ thông dân tộc nội trú, bán trú và công tác xóa mù chữ cho người dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số.
Lắp giường tầng bổ sung vào các phòng nội trú cho học sinh Trường Phổ thông Dân tộc bán trú Tiểu học Nhôn Mai
Theo thông tin từ Sở Giáo dục và Đào tạo Nghệ An, giai đoạn I của chương trình, từ năm 2021 đến năm 2025, Ủy ban nhân dân tỉnh đã ban hành Quyết định số 5201/QĐ-UBND ngày 31/12/2021 về việc thành lập Ban Chỉ đạo các Chương trình mục tiêu quốc gia tỉnh Nghệ An giai đoạn 2021 - 2025, do Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh làm Trưởng ban. Đây là cơ sở quan trọng để tổ chức triển khai đồng bộ các nhiệm vụ, dự án, trong đó có dự án thành phần về phát triển giáo dục đào tạo và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực.
Kế hoạch phân bổ nguồn vốn thực hiện Tiểu dự án 1 thuộc Dự án 5 trên địa bàn tỉnh Nghệ An giai đoạn 2021 - 2025 là hơn 513 tỷ đồng. Trong đó, vốn đầu tư chiếm hơn 422 tỷ đồng, chủ yếu từ ngân sách Trung ương, ngân sách địa phương tham gia ở mức hạn chế. Riêng nguồn vốn sự nghiệp là hơn 90 tỷ đồng, toàn bộ do ngân sách Trung ương cấp.
Tính đến ngày 31/3/2025, lũy kế tình hình giao kinh phí đạt gần 400 tỷ đồng, tương đương 77,92% so với kế hoạch giai đoạn 2021 - 2025. Cụ thể, vốn đầu tư từ ngân sách Trung ương được giao gần 339 tỷ đồng. Trong đó, năm 2022 giao gần 73 tỷ đồng; năm 2023 giao gần 88 tỷ đồng; năm 2024 giao gần 178 tỷ đồng. Nguồn lực này được tập trung cho các hạng mục đầu tư cơ sở vật chất và mua sắm thiết bị phục vụ dạy và học tại các cơ sở giáo dục vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.
Đến thời điểm hiện nay, đối với Tiểu dự án 1, các mục tiêu và nhiệm vụ cơ bản đã được triển khai thực hiện. Tỉnh Nghệ An đã xây dựng mới Trường Phổ thông dân tộc nội trú Con Cuông; xây dựng 21 phòng ở công vụ cho giáo viên; nâng cấp, cải tạo 206 phòng ở cho học sinh và 4 phòng quản lý học sinh. Bên cạnh đó, 128 phòng học thông thường và phòng học bộ môn được cải tạo, sửa chữa; 10 nhà ăn, nhà bếp; 4 nhà kho chứa lương thực; 9 công trình vệ sinh, nước sạch; 3 nhà sinh hoạt giáo dục văn hóa cùng 18 công trình phụ trợ khác cũng được đầu tư nâng cấp.
Xây dựng Trường Phổ thông dân tộc Nội trú - Trung học Cơ sở Con Cuông
Song song với đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, Tiểu dự án 1 còn bố trí kinh phí mua sắm thiết bị dạy học cho 6 trường Phổ thông dân tộc nội trú, 118 trường Phổ thông dân tộc bán trú và các trường phổ thông có học sinh bán trú trên địa bàn tỉnh. Việc bổ sung trang thiết bị góp phần cải thiện điều kiện dạy và học, từng bước nâng cao chất lượng giáo dục tại các địa bàn khó khăn.
Tuy nhiên, theo đánh giá của Sở Giáo dục và Đào tạo Nghệ An, quá trình triển khai Tiểu dự án 1 vẫn còn những tồn tại, hạn chế. Tiến độ thực hiện Chương trình tại một số địa phương còn chậm, chưa đồng bộ; một số dự án chưa phát huy hiệu quả rõ nét. Đáng chú ý, tỷ lệ giải ngân đạt thấp, đặc biệt là đối với nguồn vốn sự nghiệp.
Từ thực tiễn triển khai, ngành giáo dục Nghệ An rút ra một số bài học kinh nghiệm, trong đó nhấn mạnh vai trò lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy đảng, chính quyền các cấp, nhất là trách nhiệm của người đứng đầu trong tổ chức thực hiện. Công tác khảo sát, thống kê, dự báo nhu cầu sử dụng nguồn nhân lực và nhu cầu đào tạo cần được thực hiện sát thực tế, đúng định hướng. Đồng thời, cần quan tâm đầu tư các điều kiện bảo đảm để nâng cao năng lực, quy mô và chất lượng đào tạo của các cơ sở giáo dục, đặc biệt là đội ngũ nhà giáo và trang thiết bị phục vụ đào tạo.
Cùng với đó, công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát, sơ kết, tổng kết, đánh giá quá trình triển khai các nhiệm vụ đào tạo nghề gắn với thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia cần tiếp tục được chú trọng. Hoạt động truyền thông cũng được xác định là một nhiệm vụ quan trọng nhằm nâng cao nhận thức, từng bước thay đổi tư duy của cán bộ, đảng viên và người dân về vai trò, tầm quan trọng của nguồn nhân lực có kỹ năng nghề, nhất là nhân lực chất lượng cao, góp phần thực hiện hiệu quả mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi trên địa bàn tỉnh Nghệ An.