Thông tin được đưa ra tại Hội thảo “Làn sóng thương mại đầu tư từ Nhật và cơ hội cho doanh nghiệp nhỏ và vừa” do Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa TP. Hà Nội phối hợp cùng Công ty ONE‑VALUE tổ chức chiều 4/10, tại Hà Nội.
Tạo cơ hội kết nối, mở rộng thị trường quốc tế
Phát biểu khai mạc Hội thảo, GS.TS Mạc Quốc Anh, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa TP. Hà Nội, cho biết: Việt Nam hiện đã tham gia 17 hiệp định thương mại tự do, mở ra nhiều cơ hội hợp tác quốc tế. Trong đó, thị trường Nhật Bản là một trong những thị trường quan trọng, với nhiều sản phẩm Việt Nam đã hiện diện và được người tiêu dùng Nhật Bản đón nhận. Ngược lại, hàng hóa và sản phẩm Nhật Bản cũng ngày càng được người tiêu dùng Việt Nam tin tưởng và ưa chuộng.
GS.TS Mạc Quốc Anh, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa TP. Hà Nội phát biểu tại Hội thảo. Ảnh: N.H
“Trước đây, khi nhắc đến xe máy, người dân Việt Nam thường gọi chung là ‘Honda’, đây không chỉ là cách gọi phổ biến mà còn là niềm tự hào của nhiều gia đình. Nhật Bản cũng là một trong những quốc gia cung cấp nguồn vốn ODA lớn cho Việt Nam, hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội. Mối quan hệ này đã góp phần nâng cao uy tín và vị thế của doanh nghiệp Việt Nam trên thị trường quốc tế”, TS. Mạc Quốc Anh nhấn mạnh.
Hiện nay, Việt Nam có khoảng 940.000 doanh nghiệp, trong đó Hà Nội chiếm khoảng 420.000 doanh nghiệp và 98,5% là doanh nghiệp nhỏ và vừa. Đây là lực lượng đông đảo nhưng còn quy mô khiêm tốn, vì vậy việc học hỏi kinh nghiệm quản trị và cách làm của các đối tác lớn như Nhật Bản là cần thiết, nhằm tận dụng tối đa cơ hội hợp tác và nâng cao chất lượng hoạt động.
Theo TS. Mạc Quốc Anh, hợp tác với doanh nghiệp Nhật Bản không chỉ mở ra cơ hội tại thị trường Nhật, mà còn giúp doanh nghiệp Việt Nam tiếp cận các thị trường khó tính khác như Mỹ, Hàn Quốc… Thực tế cho thấy, khi sản phẩm Việt Nam đủ tiêu chuẩn để vào hệ thống siêu thị AEON Nhật Bản, đây chính là “tấm vé thông hành” để vươn ra các thị trường quốc tế. Ví dụ, hệ thống AEON đã đưa nhiều sản phẩm Việt Nam vào kênh phân phối của họ, tạo cơ hội lớn để doanh nghiệp đẩy mạnh xuất khẩu và phát triển dịch vụ thương mại.
Ông Mạc Quốc Anh cũng bày tỏ sự trân trọng với One Value và các cơ quan, hiệp hội đã phối hợp tổ chức nhiều chương trình xúc tiến thương mại hiệu quả. Trước đó, phía Nhật Bản đã tổ chức một đoàn làm việc tại TP. Hồ Chí Minh, thể hiện sự chủ động kết nối giữa doanh nghiệp hai bên. Khi doanh nghiệp Việt Nam cung cấp hàng hóa cho thị trường Nhật, các trang web giới thiệu sản phẩm được dịch sang tiếng Nhật đầy đủ, giúp người tiêu dùng và đối tác Nhật tiếp cận thông tin thuận tiện, đây là minh chứng cho sự hỗ trợ thiết thực từ phía Nhật Bản.
Về kỳ vọng của Hội thảo, GS.TS Mạc Quốc Anh nêu ba trọng tâm. Thứ nhất, làm rõ giá trị thực sự khi tham gia thị trường Nhật Bản, không chỉ “bán xong là xong”, mà gắn sản phẩm với toàn bộ chuỗi giá trị, từ sản xuất, phân phối đến dịch vụ hậu mãi, nhằm tạo giá trị mới và lợi nhuận bền vững.
Thứ hai, nhận diện và khai thác cơ hội hợp tác thực chất, dài hạn, đặc biệt trong các lĩnh vực sản xuất, công nghệ, dịch vụ và đồng sáng tạo, dựa trên các Nghị quyết 56, Nghị quyết 57 và Nghị quyết 66 về đổi mới sáng tạo, công nghệ và hội nhập quốc tế.
Thứ ba, kết nối doanh nghiệp Hà Nội với đối tác Nhật Bản, tổ chức các cuộc gặp gỡ, liên kết, chuyển giao, nhằm giúp doanh nghiệp vươn ra thị trường quốc tế và tận dụng kinh nghiệm hợp tác thương mại của Nhật Bản.
Cập nhật xu hướng M&A Nhật Bản - Việt Nam
Cập nhật xu hướng đầu tư và M&A Nhật Bản - Việt Nam, bà Phi Hoa, CEO Công ty ONE VALUE, cho biết, các doanh nghiệp Việt Nam có cơ hội tiếp cận vốn, công nghệ và kinh nghiệm quản trị quốc tế thông qua các thương vụ M&A. Đây cũng là cơ hội để kết nối trực tiếp cộng đồng doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam với nhà đầu tư, đối tác Nhật Bản.
Bà Phi Hoa, CEO Công ty ONE VALUE chia sẻ tại Hội thảo. Ảnh: N.H
Theo bà Phi Hoa, M&A giúp doanh nghiệp rút ngắn thời gian thâm nhập thị trường, bỏ qua các thủ tục thành lập công ty mới, xin giấy phép hay xây dựng cơ sở hạ tầng từ đầu. Thông qua thương vụ, doanh nghiệp có thể thừa hưởng tệp khách hàng, kênh bán hàng và mối quan hệ đối tác sẵn có. Trong bối cảnh nhiều lĩnh vực tại Việt Nam không cho phép 100% vốn ngoại, góp vốn hoặc liên doanh vẫn là cách hợp pháp để doanh nghiệp Nhật tham gia kinh doanh.
Nhật Bản luôn nằm trong Top 5 quốc gia đầu tư mạnh nhất vào Việt Nam. Nhiều nhà đầu tư Nhật thực hiện các “mega-deal” và có sức ảnh hưởng sâu rộng. Sự sôi động trong hoạt động M&A giữa hai nước không chỉ nhờ nhu cầu từ Nhật Bản mà còn dựa vào tiềm lực kinh tế nội tại của Việt Nam. Tuy nhiên, hoạt động này vẫn đối mặt với những thách thức như khác biệt văn hóa kinh doanh, phong cách ra quyết định, định giá kỳ vọng chênh lệch và thiếu thông tin minh bạch từ phía doanh nghiệp Việt.
Chia sẻ về một số ngành trọng điểm được nhà đầu tư Nhật quan tâm, bà Phi Hoa cho biết, ngành dịch vụ logistics đang là ngành mũi nhọn được nhà đầu tư Nhật Bản tìm kiếm. Việt Nam cũng nổi bật với tốc độ tăng trưởng thương mại điện tử thuộc Top nhanh nhất Đông Nam Á, ước đạt khoảng 20% mỗi năm.
Y tế là ngành được đánh giá cao nhờ tốc độ tăng thu nhập và già hóa dân số, thúc đẩy nhu cầu chăm sóc sức khỏe tăng mạnh.
Năng lượng tái tạo trở thành lĩnh vực ưu tiên hàng đầu đối với các nhà đầu tư Nhật Bản. Nguyên nhân chính là nhu cầu tiêu thụ điện tăng nhanh và mong muốn phát triển nguồn điện bền vững, phù hợp với xu hướng đầu tư dài hạn.
“Đây là những lĩnh vực có tiềm năng tăng trưởng cao, phù hợp với chiến lược đầu tư dài hạn của nhà đầu tư Nhật Bản”, bà Phi Hoa cho biết.
Để thu hút vốn ngoại, với hơn 10 năm kinh nghiệm kết nối nhà đầu tư Nhật, ONE VALUE chỉ ra 5 đặc điểm cần lưu ý gồm: Minh bạch tài chính, chuẩn hóa báo cáo thuế và nội bộ, tạo niềm tin với nhà đầu tư; chuẩn bị hồ sơ pháp lý đầy đủ, giảm rủi ro pháp lý; nghiên cứu thị hiếu Nhật Bản, bao gồm văn hóa kinh doanh, phong cách giao tiếp, chất lượng sản phẩm; xây dựng hệ thống quản trị rủi ro, đặc biệt trong việc tuân thủ quy định về môi trường và lao động; tìm đơn vị M&A uy tín, tăng khả năng đàm phán và trao đổi hiệu quả. Hiện ONE VALUE đang quản lý hơn 300 yêu cầu mua từ phía doanh nghiệp Nhật Bản, tạo nhiều cơ hội kết nối và hợp tác trực tiếp cho các doanh nghiệp Việt.
Theo báo cáo M&A Việt Nam, năm 2024 ghi nhận 447 thương vụ M&A với tổng giá trị công bố khoảng 6,93 tỷ USD, tập trung vào các ngành chiến lược như công nghệ, chăm sóc sức khỏe, logistics, năng lượng tái tạo và dịch vụ tài chính. Nhà đầu tư nước ngoài, trong đó có Nhật Bản, chiếm tới 70% giá trị giao dịch, cho thấy nhu cầu lớn đối với thị trường Việt Nam. Sự phục hồi này tạo nhiều cơ hội để doanh nghiệp Việt tiếp cận vốn, công nghệ và kinh nghiệm quản trị quốc tế.